24-30 Nisan Dünya Aşı Haftası kapsamında bireysel yatırımcılar, uluslararası tıbbi insani yardım kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) ile birlikte, zatürre aşısının fiyatının gelişmekte olan ülkeler için düşürülmesi talebiyle ilaç şirketi Pfizer’e çağrıda bulundu.

Uluslararası tıbbi insani yardım kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), dün New Jersey’de yapılan Pfizer yıllık genel toplantısında gelişmekte olan ülkelerde yaşayan çocuklar için zatürre aşısının fiyatının düşürülmesi yönündeki çağrısını yineledi ve Pfizer’in bu konuda hesap vermesini talep eden bireysel yatırımcıların sesini duyurdu.

MSF, bir hafta önce “Sizin Hisseniz, Sizin Sesiniz” isimli online bir platform aracılığıyla Pfizer’de hisse senetleri bulunan yatırımcıları hayat kurtarma potansiyeli olan bir değişim sağlamaya çağırmıştı. Bu platform sayesinde bireysel yatırımcılar, yatırımlarının Pfizer stoku içerip içermediğini görüp Pfizer’a çağrı yapma şansı yakaladılar. Yüzlerce insan, sadece birkaç gün içerisinde sosyal medyada mesaj yayınlayarak şirketten gelişmekte olan ülkelerde zatürre aşısını 5 ABD Dolarına (her çocuk için 3 doz) indirmesini talep etti.

Zatürre, aşıyla engellenebilen bir hastalık olmasına rağmen her yıl dünyada yaklaşık 1 milyon çocuğun ölümüne neden oluyor. Zatürre aşısının tek üreticileri olan Pfizer ve GlaxoSmithKline (GSK) şirketlerinin aşı için belirlediği fiyat ise gelişmekte olan ülkeler için çok yüksek. Yine aynı nedenle dünya ülkelerinin üçte biri zatürre aşısını temin edemiyor. 2015 Dünya Sağlık Asamblesi toplantısında 193 ülke dönüm noktası niteliğinde bir karar alarak aşı fiyatlarının düşürülmesini ve ilaç fiyatlandırmasının daha şeffaf hale getirilmesini talep etmişti.

MSF, Pfizer ve GSK ile yıllardır yürütmekte olduğu ancak sonuç vermeyen müzakerelerin ardından 2015’de “Adil Aşı” kampanyasını başlatıp iki ilaç şirketine de zatürre aşısının fiyatını düşürme çağrısında bulunmuştu. Kampanya süresince MSF’nin bu çağrısına yaklaşık yarım milyon insan destek vermişti. İmza ve eylemlerle desteklenen kampanya sonucunda GSK’dan gelen açıklama üzerine 2016 Kasım ayında Pfizer de MSF gibi acil durumlarda insani yardım sağlayan kuruluşlar için zatürre aşısının fiyatını 9 ABD Dolarının biraz üstünde (her çocuk için 3 doz) olacak şekilde düşürme kararı aldı. MSF ve Pfizer arasında tedarik anlaşması görüşmeleri devam ediyor.

MSF, Pfizer’in aşıyı düşürme karşılığında talep edeceği şartların sınırlı olmasını istiyor ve böylelikle yeterli bir zatürre aşısı stokuyla daha fazla çocuğun hayatını kurtarmayı hedefliyor.

Pfizer’in insani yardım kuruluşları için aldığı aşı fiyatını düşürme kararı olumlu olsa da Ürdün, Filipinler ya da Tayland gibi gelişmekte olan ülkelerde yaşayan milyonlarca çocuk için bir çözüm sunmuyor. MSF ABD Direktörü Jason Cone, “Pfizer’in hissedar toplantısında Amerika’daki bireysel yatırımcıların sesine kulak vermesini umuyoruz. Çocuk ölümlerinin başlıca nedeni olan zatürreye karşı kullanılan aşının gelişmekte olan ülkelerde yaşayan çocuklar için de erişilebilir olmasını istiyoruz. Hayat kurtaran bir aşı varken milyonlarca çocuğun bu aşıdan mahrum kalması kabul edilemez. Bu durumun başlıca sorumlusu aşı fiyatını yüksek tutan Pfizer şirketidir. Pfizer’i gelişmekte olan ülkelerde yaşayan tüm çocuklar için aşı fiyatını (her çocuk için 3 doz) 5 dolara çekmeye çağırıyoruz” dedi.

Sınır Tanımayan Doktorlar tarafından hazırlanan ve aşıların önündeki fiyat ve tedarik engellerini kapsamlı bir şekilde ele alan “Doğru Aşı” adlı rapora göre, yoksul ülkelerde bir çocuğun aşılanması 2001’e oranla 68 kat daha maliyetli. MSF, geçtiğimiz yıl nisan ayında Pfizer genel merkez binası önüne, her gün zatürreden ölen 2.500 çocuğu temsilen 2.500 çiçek bırakarak, 170 ülkeden 416.000 kişinin imzaladığı dilekçeyi şirket yetkililerine teslim etmişti.