Hazine Müsteşarlığı, Hazine Finansman Programı dahilinde 2014 yılı gelişmeleri ve 2015 yılı öngörülerini açıkladı. 2015 yılında, 79 milyar TL anapara ve 49,8 milyar TL faiz olmak üzere toplam 128,8 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi, borç servisinin 107,3 milyar TL’sinin iç borç, 21,5 milyar TL’sinin ise dış borç servisi olarak yapılması öngörüldü.

2015 - 2017 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program 8 Ekim 2014 tarihinde açıklandı, 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi ise 16 Ekim 2014 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunuldu. Orta Vadeli Program ve Merkezi Yönetim Bütçesi öngörüleri esas alınarak hazırlanan 2015 yılı Hazine Finansman Programı şu şekilde açıklandı.

2013 yılında 74,3 ay olan nakit iç borçlanmanın ortalama vadesi 2014 yılı Ocak-Ekim döneminde 68,8 ay olarak gerçekleşti.

2013 yılında yüzde 7,6 olan sabit getirili TL cinsi iç borçlanmanın ortalama maliyeti 2014 yılı Ocak-Ekim döneminde yüzde 9,9 seviyesinde gerçekleşti.

Yatırımcı tabanının genişletilmesi ve borçlanma enstrümanlarının çeşitlendirilmesi amacıyla, ilk defa 2012 yılında ihraç edilen ve 2013 yılından itibaren yurtiçi piyasada düzenli ihracına başlanan kira sertifikalarının ihracına 2014 yılında da devam edildi. Bu çerçevede, Şubat ve Ekim aylarında iç piyasada toplam 3,2 milyar TL tutarında kira sertifikası ihraç edildi.

2013 yılı Kasım ayında ön finansman amacıyla gerçekleştirilen ihraç dahil olmak üzere 2014 yılı Ekim ayı itibarıyla, geleneksel eurobond ve yen ihraçları yoluyla uluslararası sermaye piyasalarından yaklaşık 6,9 milyar dolar tutarında kaynak sağlanmış olup, bu tutarın yaklaşık 450 milyon dolarlık kısmı 2015 yılı dış borçlanma programı için ön finansman niteliğinde oldu.

2014 yılı Ocak-Ekim döneminde Dünya Bankasından, iş ortamının iyileştirilmesi ve şeffaflığın artırılması, işgücüne katılımın hızlandırılması ve finansmana erişimin genişletilmesi ile altyapıya ilişkin reformların derinleştirilmesine yönelik çalışmaların desteklenmesi amacıyla 367,4 milyon euro tutarında program kredisi sağlandı.

2014 yılı Ocak-Ekim döneminde Avrupa Yatırım Bankası ve Fransız Kalkınma Ajansından, ağaçlandırma ve erozyon kontrol faaliyetlerinin finansmanı ile taşkın önleme alanındaki yatırımların finansmanı amacıyla toplam 275 milyon euro tutarında program kredisi sağlandı.

2014 yılının tamamı için yüzde 86 olarak öngörülen toplam iç borç çevirme oranının yüzde 81,6 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.

2015 YILI FİNANSMAN BİLGİLERİ

2015 yılında, 79 milyar TL anapara ve 49,8 milyar TL faiz olmak üzere toplam 128,8 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi, borç servisinin 107,3 milyar TL’sinin iç borç, 21,5 milyar TL’sinin ise dış borç servisi olarak yapılması öngörüldü.

İç borç servisinin 91,9 milyar TL’lik kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 15,4 milyar TL’lik kısmının ise kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşması öngörüldü.

2015 yılındaki finansman ihtiyacının 29,1 milyar TL’lik kısmının, nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, 2/B satış gelirleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan aktarılacak kaynaklar ile devirli ve garantili borç geri dönüşleri ve kasa/banka kullanımı sonucu elde edilecek borçlanma dışı kaynaklarla karşılanması bekleniyor.

2014 yılı Ekim ayı itibarıyla 2015 yılına ilişkin yaklaşık 450 milyon dolar tutarında ön finansman sağlandı. 2014 yılında sağlanan ve sağlanabilecek ön finansman dışında, 2015 yılında geleneksel eurobond, yen ve kira sertifikası ihraçları ile Dünya Bankası ve Avrupa Yatırım Bankası’ndan sağlanacak program kredisi dâhil toplam 5,1 milyar dolar karşılığı yaklaşık 11,8 milyar TL dış finansman elde edilmesi hedeflendi.

Bu öngörüler doğrultusunda, 2015 yılında 88 milyar TL tutarında iç borçlanma yapılması ve toplam iç borç çevirme oranının yüzde 82 olması öngörüldü.

2015 YILI İÇ BORÇLANMA STRATEJİSİ

2003 yılından itibaren stratejik ölçütler çerçevesinde yürütülen borçlanma politikası sonucunda kamu borç stokunun döviz kuru, faiz ve likidite risklerine karşı hassasiyeti önemli ölçüde azaltıldı. Bu kapsamda; 2003 yılı başında yüzde 58 olan “Döviz cinsi/endeksli borcun merkezi yönetim borç stoku içerisindeki payı”, 2014 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 32 seviyesine düştü.

Faiz riskinin bir göstergesi olarak izlenen “faizi bir yıl içerisinde yenilenecek borcun TL cinsi borç stoku içindeki payı”, 2003 yılında yüzde 94 iken 2014 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 55 seviyesinde gerçekleşti.

Likidite riskinin ölçülmesinde kullanılan “vadesi bir yıl içerisinde dolacak iç borcun toplam iç borç stoku içindeki payı” ise, 2003 yılında yüzde 42 olan seviyesinden, 2014 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 16 seviyesine geriledi.

2015 yılında da uygulamasına devam edilecek olan stratejik ölçütlerin ana unsurları iç borçlanmanın TL cinsinden yapılması; TL cinsi borçlanmanın ağırlıklı olarak sabit getirili enstrümanlarla yapılarak, gelecek 12 ayda faizi yenilenecek senetlerin payının azaltılması, ortalama vadenin piyasa koşulları elverdiği ölçüde uzatılarak, vadesine 12 aydan az kalmış senetlerin payının azaltılması, nakit ve borç yönetiminde oluşabilecek likidite riskinin azaltılması amacıyla güçlü rezerv tutulması şeklide oldu.

2015 yılında iç borçlanma işlemleri ihraç planı şu şekilde gerçekleştirilecek;

2015 yılında, 2, 5 ve 10 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu tahvillerin “gösterge tahvil” olarak ihracına devam edilecek.

5 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu gösterge tahviller, Aralık ayı hariç her ay ihraç edilecek. 2015 yılı itfa profili çerçevesinde, 5 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu tahvillerle birlikte 2 yıl ve/veya 10 yıl vadeli TL cinsinden sabit kuponlu gösterge tahvillerin ihracı gerçekleştirilecek.

TL cinsinden kuponsuz bonolar ve tahviller, 7 yıl vadeli ihalelere endeksli değişken kuponlu tahviller, 5 ve 10 yıl vadeli enflasyona endeksli tahviller itfa takvimine ve piyasa koşullarına bağlı olarak ihraç edilebilecek.

TL cinsinden kira sertifikalarının Şubat ve Ağustos aylarında ihraç edilmesi planlandı. Piyasa katılımcılarının ilave talebi ayrıca değerlendirilecek.

Mali tatil ve benzeri durumlar nedeniyle nakit girişleri ile çıkışları arasında gözlenebilecek geçici uyumsuzluğun giderilmesi amacıyla kısa vadeli Hazine bonoları ve “Para Piyasası Nakit İşlemleri Aracılığı ile Sağlanacak Finansman Hakkında Yönetmelik”te yer alan finansman araçları kullanılabilecek.

Piyasa koşullarının uygun olması ve kurumsal yatırımcıların kalıcı bir talep göstermesi durumunda, daha uzun vadelerde TL cinsi tahvil ihracı imkânları da değerlendirilerek yeni iç ve dış borçlanma enstrümanları ihraç edilebilecek.

Borç servisinin dönemler arası dengeli dağılmasının sağlanması ve ikincil piyasada fiyat etkinliğinin artırılması amaçlarıyla piyasa koşulları çerçevesinde değişim ve geri alım ihaleleri yapılabilecek.

İhalelere ilişkin detaylar ihale gününden en az bir iş günü önce kamuoyuna duyurulacak.