Türkiye’nin enerji sektörüne yönelik Dünya Bankası tarafından yönetilen ve AB tarafından finanse edilen teknik yardım projesi başarıyla kapandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Dünya Bankası ve Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu bugün ’Türkiye Enerji Sektörünün AB Enerji Öncelikleri ve Stratejileri Doğrultusunda Geliştirilmesi’ projesine ilişkin bir kapanış etkinliği düzenledi. Yapılan açıklamada, AB tarafından finanse edilen, Dünya Bankası tarafından yönetilen ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından uygulanan proje, elektrik, doğal gaz, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji sektörlerinde ulusal mevzuatı AB enerji müktesebatı ile uyumlaştırmada Türkiye Hükümetini desteklemeyi amaçlıyor. Proje aynı zamanda ilgili kurumların kapasitelerini arttırmayı, yenilenebilir enerji sektörünü desteklemeyi, doğal haz piyasasının serbestleştirilmesini, doğal gaz ticaretine ilişkin altyapının iyileştirilmesini ve enerji verimliliği finansmanına erişimin arttırılması yoluyla enerji verimliliği yatırımlarının arttırılmasını amaçladı.
Avrupa Birliğinin Katılım Öncesi Yardım (IPA) fonlarından gelen toplam 11,8 milyon euroluk finansman ile proje birçok önemli çıktı ve şu sonuçları ortaya koydu:
AB’nin enerjiye ilişkin (elektrik, doğal gaz, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji) mevzuatı esas alınarak boşluk analizleri gerçekleştirilmiş ve düzenleyici ortamı desteklemek ve Türkiye’nin Avrupa ile uyumlaşma süreci için bir zemin sunmak amacıyla bir Düzenleyici Etki Analizi tamamlanmıştır.
Rekabetçi bir doğal gaz piyasası için teknik çalışmalar hazırlanmış ve eğitimler sunulmuştur. İki yıllık çok paydaşlı bir istişare süreci yoluyla, BOTAŞ için bir ayrıştırma desteği sağlanmış, bir gaz ticaret platformu tasarlanarak ilgili düzenlemeler hazırlanmış, etkili bir gaz piyasası açılışı için plan geliştirilmiştir.
105 adet küçük ölçekli yenilenebilir enerji projesi için ön fizibilite etütleri değerlendirmeleri hazırlanmış, bu yatırımların finansal kapanış aşamasına ulaşabilmesi için proje sahiplerine yönelik iş geliştirme hizmetleri sunulmuştur.
Güneş enerjisi izleme, tahmin ve kontrol sistemi için bir fizibilite etüdü hazırlanmıştır.
Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde 200’den fazla enerji denetimi gerçekleştirilmiştir ve şu anda bunlar finansman için izlenmektedir. Bu denetimler sonucunda, KOBİ’lere sağlanacak 35 milyon dolar tutarında enerji verimliliği kredileri için Türk bankalarına yapılacak tahmini 160 başvuru ve her yıl enerji maliyetlerinde 16 milyon dolarlık tasarruf ile sonuçlanması beklenmektedir.
Türkiye’de daha büyük bir enerji verimliliği piyasası geliştirmeye yönelik çalışmalar sunulmuş olup, bunlar arasında ticari enerji verimliliği kredi piyasasında kapasite oluşturma, enerji verimliliği danışmanlık firmaları için kılavuzların ve standart sözleşmelerin hazırlanması, enerji verimliliği danışmanlık firmalarına, bankalara ve KOBİ’lere yönelik farkındalık oluşturma etkinlikleri ve eğitimler ve sonuçların kamuoyuna duyurulmasına yönelik forumlar yer almaktadır.
Sanayi sektöründe enerji verimliliği için bir piyasa değerlendirmesi tamamlanmıştır. Söz konusu değerlendirme maliyet etkin enerji verimliliği yatırımları için her yıl 7-9 milyar dolar kadar bir piyasa potansiyeli ve yıllık 2,3 milyar dolar düzeyinde bir tasarruf potansiyeli olduğunu ortaya koymuştur.
Proje ile ilgili faaliyetlere ve etkinliklere bin 500’den fazla kişi katılmış, 50’den fazla rapor hazırlanmış ve onlarca eğitim, çalıştay, konferans ve saha ziyareti düzenlenmiştir.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Johannes Zutt projenin kapanışı vesilesiyle yaptığı açıklamada şunları söyledi: "AB-IPA Projesi rekabetçi bir gaz piyasasının oluşturulmasını, yenilenebilir enerjinin geliştirilmesini ve şebekeye entegrasyonunu, sanayi sektöründe enerji verimliliğini ve politika, müktesebat, veriler ve enerji planlaması konularında kapsamlı bir kapasite oluşturma çalışmasını desteklemiştir. Bu faaliyetlerin toplu olarak kamu kurumlarına enerji stratejilerini geliştirirken, planlama çalışmaları yaparken, politika ve düzenlemeleri hazırlarken ve AB standartlarına uygun çeşitli kamu girişimlerini ve programlarını geliştirirken faydalanabilecekleri değerli girdiler sağladığına inanıyorum".