NEVŞEHİR (AA) - Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sigorta Primleri Genel Müdürü Ahmet Açıkgöz, 2000’li yıllarda yüzde 52 seviyelerinde olan kayıt dışı istihdamın 2015 yılı Ocak ayı itibariyle yüzde 32,4’e kadar düştüğünü belirterek, "Tabi bunlar kendiliğinden olan şeyler değil. Bu yapılan çalışmaların yansıması" dedi.
SGK öncülüğünde "Etkin Rehberlik ve Denetim Yoluyla Kayıtlı İstihdamın Teşviki Projesi" kapsamında Nevşehir'de toplantı düzenlendi. Ürgüp ilçesindeki bir otelde gerçekleştirilen toplantı öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan, Açıkgöz, toplantının AB projesi kapsamında yapıldığını ve Türkiye’nin kayıt dışı istihdam sorununa çözüm getirmek amacıyla gerçekleştirildiğini söyledi.
Kayıt dışı istihdamın Türkiye'nin en önemli sorunlarından biri olduğuna işaret eden Açıkgöz, "Bu konu hem çalışan vatandaşlarımızı ilgilendiren hem SGK’yı ve devleti ilgilendiren bir yandan da işverenlerimizi ilgilendiren önemli bir sorun kaynağı. Çünkü, çalışanlarımız kayıt dışı çalıştırılırsa, sigortalı olarak bildirilmezlerse sağlık yardımlarından yararlanamama, iş kazası ve meslek hastalığı gibi durumlara karşı korunmama gibi bir riskle karşı karşıya" diye konuştu.
Açıkgöz, kayıt dışı çalışanların emeklilik sürecinde de ciddi kayıplar yaşayacağını anımsatarak, şöyle devam etti:
"Belli bir yaşa geldiklerinde onlara aylık bağlanamayacak. Onlar açısından ciddi bu durum, ciddi bir sorun. İşverenler açısından da elbette işverenlerimizin tümü kayıt dışı istihdamda bulunmuyorlar. Bunların büyük bir kısmı işçilerini SGK’ya bildirim yapmak suretiyle çalıştırıyorlar. Dolayısıyla işverenlerimiz arasında da bir haksız rekabet uygulaması olarak kayıt dışı istihdam karşımıza çıkıyor. Bir diğer unsur da elbette biz bütün giderlerimizi, emekli aylıklarımızı, sağlık ödemelerimizi tahsil ettiğimiz primler kanalıyla yapmaktayız. Dolayısıyla pirim tahsilatımız olmadığı müddetçe bunlarla ilgili olarak da gelirlerimizin azalması söz konusu olur. Bu ödemelerimizi sağlıklı ve daha güzel bir şekilde yapmamızın önünde ciddi bir engel oluşur."
- Kayıt dışı istihdam yüzde 32,4
SGK'nın kurumsal yapısında 2008 yılında yapılan reformla önemli değişikliklere gidildiğini hatırlatan Açıkgöz, kamu kurum ve kuruluşlarında bilgi ve belge karşılaştırması yaptıklarını kaydetti.
Elde edilen veriler ışığında bir çok kayıt dışı çalışanın tespit edildiğini aktaran Açıkgöz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2008 yılından bu yana almış olduğumuz bu bilgiler çerçevesinde 2 milyona yakın kayıt dışı insanı kayıt altına almış olduk. Bu açıdan önemli bir hamle oldu. Kayıt dışı istihdam sorununa baktığımızda ciddi rakamlar elbette var ama çok da güzel gelişmeler var. 2000’li yıllarda yüzde 52 seviyelerinde olan kayıt dışı istihdam bugün 2015 yılı Ocak ayı itibariyle yüzde 32,4’e kadar düşmüştür. Tabi bunlar kendiliğinden olan şeyler değil. Bu yapılan çalışmaların yansıması. Bugün kayıt dışı istihdam profiline baktığımızda yüzde 80’ler üzerinde tarım sektöründe kayıt dışı istihdam görüyoruz. İkincisi, inşaat alanında yüzde 40 seviyesinde. Dolayısıyla bugün Akademik Danışma Kurulu’nda gündeme aldığımız iki konu da hem tarım sektöründe hem de inşaat sektöründe kayıt dışı istihdamı nasıl azaltabileceğimiz ve çözüm önerileri. Yaklaşık 9,5 milyon kayıt dışı istihdam söz konusu. İstihdama katılım oranı değiştikçe bu oran da değişiyor. Ama biz bu konuyu oransal olarak takip ediyoruz. En son verilerimiz kayıt dışı istihdamı yüzde 32,4 olarak gösteriyor."