KONYA (AA) - TANER AYDIN / MUHAMMED ALİ AKMAN - Suriye'de 5 yıldır devam eden iç savaşta rejim güçlerinin saldırılarından kaçarak Konya'ya yerleşen binlerce Suriyeli, yeniden hayata tutunmaya çalışıyor.

Aileleriyle Konya'ya yerleşen 60 bini aşkın Suriyeli, yoğun olarak Şükran ve Şemsi Tebrizi mahallelerinde yaşıyor.

Maddi zorluklar nedeniyle birkaç ailenin aynı evde yaşadığı Suriyelilerin, Sırçalı Medrese Caddesinde kendi yaşamlarını kurarken caddedeki dükkanların tamamına yakının tabelası Arapça ve Türkçe'den oluşuyor.

Caddede bakkallık yapan 26 yaşındaki Muhammed el Kasım, Mısır'da El Ezher Üniversitesinde hukuk eğitimi aldığını, aslen İdlibli olduğunu ve Konya'ya eşi, çocuğu ve kardeşi ile geldiğini söyledi. Şehri muhafazakar yapısı nedeniyle tercih ettiklerini belirten Kasım, "Dil bilmediğim için şimdilik bakkallık yapıyorum. Türkçe'yi yüzde 80 anlayabiliyorum ama konuşamıyorum. Türkçe zor. Türkler çok iyi insanlar, onları çok seviyoruz. Bize sahip çıktılar. Türkler'le tek sorunumuz iletişim kurmaktaki güçlük" dedi.

Ülkesindeki karışıklığın bitmesi durumunda yeniden dönmek istediğini anlatan Kasım, "Hayat Türkiye'de pahalı, 850 lira dükkan, 600 lira ev kirası veriyorum. Faturaları da ödeyince burada zar zor geçiniyoruz" sözleriyle durumunu özetliyor.

Telefon tamirciliği yapan Muhammed Hassan (43) ise Halep'ten 4 çocuğuyla geldiğini belirterek, "Bizim için öncelikli olan iş değil, güvenlik. Burada güvendeyiz. Savaş bitince ülkemize döneceğiz" dedi. Çocuklarını dil bilmedikleri için okula göndermediğini ifade eden Hassan, "Bize Türkler gibi kimse ev sahipliği yapmadı" diye konuştu.

Lübnan'daki Bekaa vadisinde Suriyelilerin yaşadığı mülteci kampından ayrılarak ailesi ile önce uçakla Adana'ya, oradan da Konya'ya gelen Hassan Azzam (45) da geçimini tavuk döner satarak sağlıyor. Azzam, "Lübnan'da yaşam zor. Onun için buraya geldik. Biz yardım değil resmi olarak çalışma izni istiyoruz. Hayat burada pahalı. Dükkanın kirası 800 lira" ifadelerini kullandı.

- Ortak sıkıntı kiraların yüksekliği

Caddedeki çok sayıda berberden biri olan Mülhem Netrobi de ülkesinde hukuk eğitimi aldığını, Konya'da yapacak başka iş bulamayınca berberliğe başladığını belirterek, ev kiralarının yüksekliğinden şikayet etti.

Dönercilik yapan Salih Tebaluni (42) ise "Halepten geldim. Hayat pahalı. Kiramız bin 200 lira. Konya'ya 4 çocuğumla geldim. Çocuklarım burada birinci sınıfta okula başladı. Zorlansalar da Türkçe öğreniyorlar. Burası da bizim için Suriye oldu. Halep'teki komşularımla buradaki komşularım aynı" değerlendirmesinde bulundu.

- Para biriktirip kaçan çok

Ülkesinde beden eğitimi öğretmeni olan Abdülazizi Ebudani de tatlıcılık yapıyor. "Tatlılarımızı Türkler de seviyor" ifadesini kullanan Ebudani, bazı Suriyelilerin burada biraz çalışıp, para biriktirdikten sonra Yunanistan üzerinden kaçak olarak umuda yolculuğa çıktıklarını anlattı. Belediyeden ayda 200 lira yardım aldığını dile getiren an Ebudani, savaş bitse de ülkesine dönmeyi düşünmediğini söyledi.

- Suriyeliler için asayiş sorunu yok

İl Emniyet Müdürü Mevlüt Demir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şehirde zaman zaman Suriyelilerle ilgili bazı konuların gündeme geldiğini söyledi.

Ancak söylenenin aksi bir durumun söz konusu olduğunu belirten Demir, şöyle devam etti:

"Konya'da Suriyelilerle alakalı 'sorun' kelimesini telaffuz edebileceğimiz hiçbir durum yok. Bu çok net. Diğer illerle de görüştük, bakanlıkla da merkezle de bu konuyu istişare ediyoruz. En başta Sayın Valimiz bu konuda çok ilgili. Tüm şehir bununla çok ilgili. Konya'nın asayişine dair hususlarda sıkıntı kelimesini telaffuz etmek mümkün değil."

- Tümü kayıt altına alınıyor

"İldeki kayıtlı Suriyeli sayısı, bugün itibariyle 51 bin 578. Kayıt altına almayı beklediğimiz 8-10 bin Suriyeli var" diyen Demir, kayıt işlemlerinin hızlandığını, önceden 100-150 civarında olan günlük kayıt işlemini 350-400'e çıkardıklarını bildirdi. Demir, "Suriyelilerle alakalı daha önceki dönemde ilgili kurum haziran, temmuz gibi randevu veriyordu. Biz randevu sistemini kaldırdık. Gelen Suriyelilerin tamamını mesai kavramı gözetmeksizin günlük kayıt altına alıyoruz" ifadelerini kullandı.

- "Ensar-muhacir kültürüyle hareket ediliyor"

Demir, kayıt altına alınmamış Suriyeli kalmaması için her türlü tedbirin alındığına işaret ederek, şunları kaydetti:

"Herhangi bir asayiş olayına karışan 10 Suriyeli olduğunu varsayarsak bunlardan 7-8'i mağdur konumunda. Pek çok olay da kendi aralarında oluyor. 'Asayiş konusunda Suriyelilerle alakalı sıkıntı var' demek mümkün değil. Konya'da Suriyelilerle ilgili sokağa hakim olan kelimeler 'sükunet' ve 'suhulet'tir. Güvenlikle alakalı hiçbir problem yok. Konyalı vatandaşlarımız bu konuda müsterih olsunlar. Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı mahallelerde uygulama yapıyoruz. Onlara Arapça, İngilizce ve Türkçe metinler dağıttık. Buradaki hayata entegre olmaları için kendi dillerinde de uyarılar yapıyoruz. Kayıtla alakalı konularda yabancılar şubesine gelmelerini istiyoruz. Arkadaşlarımız orada mesai kavramı olmaksızın 24 saat görev başında. Orada ensar-muhacir kültürüyle hareket ediliyor. Şehir bu işi benimsemiş durumda. Hakikaten müthiş bir himaye var."