Rehberlik Öğretmeni Tuğba Ceylan; Lise seçimi ve sonrasında bölüm, ders ve meslek seçerken geçmişiniz ve geleceğiniz, kişilik özelliklerinizin yanı sıra ilgi ve beklentileriniz göz önünde bulundurmanız gereken özelliklerdendir. Yapacağınız tercih sadece 1-2 yıllık bir tercih değil bir ömrü etkileyecek bir tercihtir. Dolayısıyla meslek seçimi yaparken bir planlama çerçevesinde yapılması en doğru olanıdır. Liseyi veya üniversiteyi bitirdikten sonra dikkat edilmesi gereken, kariyeri önceden öngörmek ve planlamakla mümkündür.
 
Kariyer planlama temel olarak iki boyutta ele alınabilir. Bilgi boyutu kişinin kendisini tanıma bilgisine sahip olması ve meslek, piyasa, sektör ve pozisyon bilgisini içerir. Stratejik planlama boyutu ise kişinin şu anki durumundan ideal olmak istediği durumuna nasıl ulaşacağı sorusuna bulunması gereken cevabı içerir.

Bireyin kendi özelliklerini, karakteristik yapısı ve iş yapma tarzı kendini tanıma adına önemli unsurlardır. Kendini tanıma kariyer planlamanın olmaz ise olmaz en önemli basamağıdır. Bu nedenle kendinizi tanımak için çaba göstermelisiniz. Kendimizi tanımak için bireysel bir çaba göstermemiz yeterli olabileceği gibi, meslek testi uygulamalarına katılık kendiniz ve kariyer planlamanız hakkında daha objektif ve ayrıntılı bilgilere sahip olabilirsiniz. Meslek, piyasa-sektör ve pozisyon tanıma kariyer planlamanın önemli boyutlarından bir tanesidir. Kendini tanıma ile birlikte ele alındığı zaman çok faydalı bir bilgi olarak kullanılabilir.
 
Meslek seçimi ve kariyer planlaması demek, sizin şimdiki durumunuzda ve sahip olduğunuzu yetkinlikleriniz ile ulaşmak istediğiniz hedefe, yani geleceğe nasıl gideceğimizin planlanması demektir. Kariyer planlamanın şimdiki zaman boyutu sizin sahip olduğunuz avantajlarınız ve dezavantajların, yetkinliklerinizin ortaya çıkarıldığı boyuttur. Unutulmaması gerekir ki; yapılacak meslek tercihi sizin güçlü ya da zayıf yönlerinizden birisi olacak. Gelecek zaman boyutu ise, sizin bireysel olarak gelecekte nerede olmak istediğiniz sorusuna cevap verdiğiniz boyuttur.
 
Mutluk olmak için seçimde dikkat edilmeli, çünkü değiştirme sonrasında yaşanacak sıkıntılar kendi içinde dönülmez ve tamir edilemez sonuçlar oluşturmaktadır. Yeni iş, yeni meslek, yeni pozisyon ve yeni bir başlangıç enerji ve tecrübe kaybını oluşturmaktadır. Bu meslekte değişiklik yapılmayacak anlamı çıkarmaz, bazı olumsuz durumlara adapte olma kabiliyeti ve yeni durumlara uyum sağlama kabiliyetiyle de alakalıdır.

İdeal meslek, doğru meslek, hayata anlam ve mutluluk getiren meslektir. Doğru meslek zaten o işten para kazanmasanız da yapacağınız meslektir. Doğru seçilmiş meslekte, sıkıntılar oldukça az mutluluk ve huzur daha fazladır.
 
İdeal meslek bireyin kendini gerçekleştirdiği ve varlığının uzantısı haline gelen meslektir. İşini yaparken sıkılmadığı, oflayıp puflamadığı ve ilk fırsatta bırakmayı düşünmediği bir meslektir” dedi.

Ceylan Öğrenmenin en iyi yollarından biri olan yapmak; gerçekleştirmek, meydana getirmek, oluşturmak, üretmek  demektir. Kişi bir şeyler yaparsa, kendini tanıyabilir, kendini iyi edebilir.

Kişinin kendine karşı dürüst olabilmesi, kendini değiştirebilmesi ve kendini sürece bırakabilmesi, gerekenleri kabul edebilmesi, yüreğindeki sevgiyi özgür bırakabilmesi ve sonunda da özüne, içindeki güzelliğe ulaşabilmesi için ona gereken en önemli iki şey; cesaret ve kararlılıktır” şeklinde konuştu.

Ceylan; Kaybetme ihtimalinin olduğu şeyi kaybetmeyi göze alabilmek olan cesaret; duyguyla değil akılla ilgilidir. Cesaret, duyguların kişiye “kaç” dediği noktada kontrolü ele alıp durumu analiz edebilmektir. Cesaret; korkmamak değildir, korkuya rağmen yola devam edebilmektir. İnsanın kendi zayıflık ve korkularını kabullenebilmesi, bunları başkalarıyla paylaşabilmesi ve kendini tedavi edici bir sürece sokabilmesi gerçekten cesaret gerektirir.

Cesaret; kendini olduğun gibi kabullenip, sevmektir ve kendi gördüğün doğrularını uygulamaktır, kendi doğrularına inanmaktır. Bunu yapabilmek için önce yola çıkmak ve “yapma” cesareti göstermek gerekir” dedi.

Ceylan; “Kişi kendisi için bir şeyler yapmaya çalışırken zamana ihtiyaç duyar. Yapma için, yoğun ve disiplinli bir çalışma, çevrenin farkında olma, olaylar karşısında sorumluluk alabilme ve yaşanılan hoşa gitmeyen durumlarda kişinin kendi katkısını görerek bunları düzeltme yoluna gitmesi gerekir” dedi.