Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun“ Özel Hükümler ” adı altındaki ikinci kitabının, “ Kişilere Karşi Suçlar ” başlıklı ikinci kısmının, “ Hürriyete Karşi Suçlar ” ı düzenleyen 7. Bölümünde, 109. madde kapsamında düzenlenmiştir. “Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
Kişi, fiili işlemek için veya işlediği sırada cebir, tehdit veya hile kullanırsa, iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Bu suçun;
a) Silahla,
b) Birden fazla kişi tarafından birlikte,
c) Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle,
d) Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,
e) Üstsoy, altsoy veya eşe ya da boşandığı eşe karşı,
f) Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, İşlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir kat artırılır. Bu suçun mağdurun ekonomik bakımdan önemli bir kaybına neden olması halinde, ayrıca bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Suçun cinsel amaçla işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek cezalar yarı oranında artırılır. Bu suçun işlenmesi amacıyla veya sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.”
Bu suçun faili herkes olabilir. Mağdur açısından da hareketi kısıtlanabilen bütün gerçek kişiler mağdur olabilir.Kişinin hürriyetten yoksun kılınması için özgürlüğüne belirli bir süre engel olunmuş olmalıdır. Buradaki kıstas, failin kastıdır; bu suçları işlemeden önce veya sonra mağdurun hürriyetinin kısıtlanıp kısıtlanmadığına bakılacaktır. Diğer maddede de kanun diyor ki;
Suçu işleyen kişi, bu suç nedeniyle soruşturmaya başlanmadan önce mağdurun şahsına zararı dokunmaksızın, onu kendiliğinden güvenli bir yerde serbest bırakacak olursa cezanın üçte ikisine kadarı indirilir.
Bazı durumlarda cezada indirim yapılır ve ya ceza hiç verilmez. Bu durumları sıralarsam:
1-Olası kastla işlenen kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunda cezada indirim yapılır. Fail kişiyi hürriyetinden yoksun kılmayı istemiyor ama bu yönde hareket etmesi gerektiğini düşünerek suçu işliyorsa, olası kastla hareket etmiş olur ve cezasında indirime gidilir.
2- Fail 18 yaşından küçükse somut olayın özelliklerine bağlı olarak cezası azaltılır yahut hiç ceza verilmez.
3- Akıl hastası yahut aklı zayıf olan faile somut olayın özelliklerine göre ya ceza verilmez ya da cezasında indirim yapılır.
4- Hürriyeti tahdit suçu işleyen sağır veya dilsiz kişilere ceza verilmez yahut cezalarında indirime gidilir.
5- Eğer hürriyeti tahdit suçu cebir veya tehdit altında işlenmiş ise ceza verilmez.
6- Eğer olayda bir hukuka uygunluk nedeni varsa faile ceza verilmez. Suç işlenmemiş kabul edilir.
7- Meşru müdafaa durumunda kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan ötürü ceza verilmez.
TCK 109 hürriyeti tahdit suçu takibi şikayete bağlı olmayan suçlardandır. Suçun temel şekli için 8, nitelikli halleri için 15 yıllık dava zamanaşımı söz konusudur. Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna teşebbüs mümkündür. TCK 109 suçunun icra hareketlerine başlayan fail elinde olmayan nedenlerle bu icra hareketlerini yarıda bırakırsa suç teşebbüs aşamasında kalmış demektir. Teşebbüs aşamasında kalan suç için, temel şekle nazaran indirimli cezaya hükmedilir.