Yunus Emre Divanı’nın nüshalarından biri olan Karaman Nüshası, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi (KMÜ) Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İdris Nebi Uysal’ın yürüttüğü çalışma ile kitaplaştırıldı.
Divan’ın Karaman Nüshası İlk Defa İncelendi
Yunus Emre’nin hayatını ve dünya görüşünü bütün yönleriyle yansıtan en önemli eseri Divan’ın, 30’a yakın nüshası bulunuyor. Karaman, Fatih, Raif Yelkenci, Yahya Efendi, Ritter, Nuruosmaniye, Bursa, Hacı Bektaş, Çorum, Viyana, Mustafa Canpolat gibi nüshaları olan Divan’ın Karaman nüshası daha önce hiç incelemeye alınmamış ve el yazması nüsha daha önce hiç yayınlanmamış.
Divan’ın araştırmaya konu olan Karaman nüshası bin 708 beyit ve 218 şiirden oluşuyor. Bazı şiirlerin yarım kalması nüshada birkaç varağın eksik olduğunu gösterirken, şiirlerden 10’unda mahlas bölümünün olmaması dikkat çekiyor. 216 numaralı şiirde ise birtakım tartışmaların yaşanmasına yol açan Sa‘id ismi geçiyor.
“Esere hâkim olan ağız, Karaman ve Konya ağızlarına yakın”
Araştırmayı yürüten Yrd. Doç. Dr. İdris Nebi Uysal, Oğuz-Türkmen dil özelliklerinin başat olduğu nüshada hâkim ağızın, Karaman ve Konya ağızlarına yakın olduğunu belirtti. Arapça ve Farsçanın Divan’a etkisinin eserin dil ve anlatımını bozacak kadar yoğun olmadığını dile getiren Uysal, aksine metinde bu dillere ait sözcüklerin Türkçe söylenmesi yoluna gidildiğini ifade etti.
Yunus Emre Divanı’nın Türkçenin en seçkin örnekleri arasında yer aldığını söyleyen Yrd. Doç. Dr. Uysal, söz varlığı bakımından Oğuzca’nın tipik bir örneği olan nüshada Kâşgarlı’nın Oğuzca olarak nitelendirdiği birçok sözcüğün yer aldığı belirtti.
Uysal, “Divan, Türkçenin Anadolu’daki hayat hikâyesine ışık tutan ve çok sayıda yazması olan temel kaynaklardan biridir. Bu güne kadar yayınlanan kısmı Fatih ve Raif Yelkenci nüshaları esas alınarak hazırlanmıştır. Eserin Karaman Nüshası’nın bu güne kadar hiç yayımlanmamış ve dil yönüyle incelenmemiş olması ise esere ayrı bir değer katıyor.” diye konuştu.
“Yunus Emre; eseri, hayatının önüne geçen ender kişilerden biridir”
Yrd. Doç. Dr. Uysal, Yunus Emre’nin gerek edebiyatımızda gerekse düşünce tarihimizde önemli bir yere sahip olduğunu belirterek, “Yunus Emre; eseri, hayatının önüne geçen ender kişilerden biridir. Onun dilinden dökülen her söz, içtenliği ve sıcaklığıyla insanları o kadar etkilemiştir ki Yunus her devirde halkın en çok itibar ettiği isimlerden biri olmuştur.” dedi.