TBMM (A) - Meclis'te grubu bulunan siyasi partilerin, yeni anayasa çalışmalarını yürütmek üzere kurulan Anayasa Mutabakat Komisyonunun çalışıp çalışmayacağı konusundaki tavırlarının bu hafta şekillenmesi bekleniyor.

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni anayasa çalışmaları, TBMM Anayasa Mutabakat Komisyonu hakkındaki gelişmeleri ve komisyonun, AK Parti'nin "başkanlık sistemi" önerisi yüzünden tıkandığına ilişkin iddiaları değerlendirdi.

Şentop, "CHP, başkanlık sistemi önerisinin komisyonu engelleyeceğini, sabote edeceğini düşünüyordu ise niye 'evet' dedi? CHP, bu öneriyi komisyondan ayrıldığı gün mü öğrendi? CHP, komisyonun kurulmasına 'evet' demiş, komisyon kurulmuş, üç toplantı yapmış ama birden bire aydınlanmış ve AK Parti'nin başkanlık sistemi önerdiğini mi öğrenmiş. Böyle bir durum yok. Bu bir nedense, CHP'nin baştan bu işe 'hayır' demesi lazımdı. Komisyon kurulurken 'siz önerinizi değiştirin, gelin' demeliydi. Bu, bir bahane aslında. CHP'nin gerçekte böyle bir niyeti yok. Komisyonun çalışmayacağını düşünüyorsa, baştan 'hayır' demeliydi" diye konuştu.

24. Dönem'de kurulan ve TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu üyesi olan Şentop, 25 ay süren çalışmalarda 172 maddelik bir metin ortaya çıktığını, ancak partilerin 60 maddede uzlaştığını kaydetti.

Geriye kalan 112 maddede mutabakat olmadığına işaret eden Şentop, şunları söyledi:

"Bize göre, mutabakat olmayan 112 maddenin 13-14 maddesi başkanlıkla ilgili. CHP ise dolaylı da olmak üzere 20 civarında maddenin başkanlıkla ilgili olduğunu savunuyor. Bunları çıkardığımızda geriye 90 madde kalıyor. 90 maddenin başkanlıkla hiç ilgisi yok. Biz 90 maddede anlaşma sağlamamışız. 90 bir tarafta, 20 bir tarafta. Başkanlık dışı konularda daha fazla madde var ki üzerinde anlamamışız."

"Belki partiler fikir değiştirir"

Şentop, yeni anayasa çalışmalarının nasıl yürüyeceği konusunda bu haftayı görmek gerektiğini vurgulayarak, "Belki partiler, yapılan değerlendirme ve eleştiriler karşısında fikir değiştirir. Öyle olursa komisyon devam edebilir. Aksi halde bu iş farklı kombinasyonlarla devam eder. Anayasa yapma konusunda AK Parti, kararlılığını sürdürür" dedi.

"Parlamenter sistemi savunmaya devam edeceğiz"

Anayasa Mutabakat Komisyonunun CHP'li üyesi, Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan da daha önce uzlaşılan 60 madde ve yüksek yargıyla ilgili maddelerin değiştirilmesini teklif ettiklerini anımsattı.

Tezcan, önceki dönem kurulan Anayasa Uzlaşma Komisyonunda bu maddelerin ihtilaf konusu olmadığına işaret ederek, "Gelin bunu bir ay içinde çıkaralım. Hiç olmazsa temel hak ve özgürlüklerle ilgili bölüm tamamlanmış olur" dedi.

"Yok tamamını değiştireceğiz, yeni bir anayasa yapalım" deniliyorsa bu konuda da söylediklerinin belli olduğunu ifade eden Tezcan, anayasanın ilk dört maddesinin değiştirilemeyeceğini ve parlamenter sistemi savunmaya devam edeceklerini kaydetti.

"Yeni anayasa arayışından vazgeçilmemeli"

HDP Mardin Milletvekili, Anayasa Mutabakat Komisyonu Üyesi Mithat Sancar, TBMM Başkanı İsmail Kahraman'ın usül tartışmaları üzerinden bir karar verdiğini ileri sürdü.

"Meclis, anayasayla ilgili tartışmalarda mutlaka önemli bir rol üstlenmelidir, merkezde olmalıdır" diyen Sancar, anayasa çalışmalarına toplumun her kesiminin katılmasını ve çalışmaların şeffaf yürütülmesini istediklerini belirtti.

Sancar, bundan sonra nasıl bir yol izleneceğinin, Meclis Başkanı Kahraman'ın yazacağı yazı ve partilerin belirleyeceği tavra göre ortaya çıkacağını ifade etti. Mithat Sancar, "Türkiye'de yeni anayasa arayışından vazgeçilmesini doğru bulmuyoruz. Dayatmaları da aynı şekilde doğru bulmuyoruz. Bizim amacımız anayasayla ilgili kim ne düşünüyorsa, hangi öneriye sahipse bunları masaya yatırsın, hem Mecliste hem de toplumun her kesiminde tartışalım" diye konuştu.

"CHP'nin önerisi yanlıştı"

MHP Afyonkarahisar Milletvekili, Anayasa Mutabakat Komisyonu Üyesi Mehmet Parsak, Anayasa Mutabakat Komisyonunun çalışma usullerine ilişkin toplantısında CHP'nin "darbe hukukundan arınma ve parlamenter sistem esasına dayalı anayasa yenilenmesi çalışması" önerilerinin yanlış olduğunu bildirdi.

Kimsenin darbe hukukundan yana olmadığını belirten Parsak, darbe ile alakalı ne varsa mevzuatın bundan arındırılması gerektiğini ancak mutabakat komisyonun işinin bu olamayacağını kaydetti.

Parsak, şu görüşlerini paylaştı:

"(Parlamenter sisteme göre çalışmaların yürütülmesi) derseniz o zaman AK Parti'ye 'başkanlık sistemi esasına dayalı çalışmaların yürütülmesi' deme imkanını, HDP'ye de 'özerkliğe dayalı anayasa çalışmaları yürütülmesi' deme imkanını tanırsınız. Parlamenter sisteme sahip çıkan, parlamenter sistemin güçlendirilmesi gerektiğini en çok savunan MHP ama bunu çalışma usullerinin belirlediği toplantıda değil yazım aşamasında müzakere edeceğiz, konuşacağız, kora kor mücadele edeceğiz. Tam mutabakat esası olduğu için bir parti bile muhalefet etse bu metin zaten çıkmaz.

"Biz zaten masadayız"

"Daha üçüncü toplantıda masanın dağılmış olması, AKP ve CHP'nin yaklaşımından kaynaklanmaktadır" ifadesini kullanan Parsak, "Bize bir çağrı yapılmasına gerek yok. Biz zaten masadayız, sorumlu olan da biz değiliz. AKP ve CHP'nin, yol açtıkları sorunu çözmelerini temin edip çalışmaların devam etmesini bekliyoruz. Milletimiz yarın hesabını sorar ve hesabını sorması gereken partiler AKP ve CHP'dir" dedi.