Ahmet Haşim Keskin yaptığı açıklamada; "Elmalar Sağlıklı mı?" başlığıyla yer alan ve çeşitli haber sitelerinde de farklı başlıklarla kullanılan haberde, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi’nde “Karaman da Soğuk Hava Depolarında Saklanan Elmalarda İlaç Kalıntı Düzeylerinin Belirlenmesi” konulu bir araştırmanın gerçekleştirildiği ve altı farklı soğuk hava deposundan farklı zamanlarda alınan 180 çeşit örneğin tamamında pestisit (ilaç) kalıntısı olduğunun tespit edildiği bilgisi paylaşılmıştır. Kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Bilindiği gibi yeryüzündeki insanların beslenmesi ve sanayinin ihtiyacı olan hammaddelerin temini için bitkisel üretimde çok önemli kayıplara yol açan zararlı organizmalara karşı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de mücadele yapılmaktadır. Bakanlığımız öncelikle kimyasal kullanmadan mücadele yapılmasını önermekte bununla birlikte ülkemizde üretilen taze meyve ve sebzelerde pestisit kalıntısının önlenmesi için de "tarladan sofraya gıda güvenilirliği" yaklaşımı doğrultusunda üretim alanlarında, soğuk hava depolarında ve satış noktalarında pestisit kalıntı denetimleri yürütülmektedir.
Bu amaçla hazırlanan "Çok yıllık ulusal kalıntı kontrol planı" kapsamında ilimizde risk esaslı olarak, usulüne göre değişik ürün ve alanlardan numune alınarak analiz ettirilmektedir. Ayrıca denetimlerde maksimum kalıntı limitlerinin üzerinde pestisit kalıntısı çıkması ya da tavsiye dışı kullanımının tespit edilmesi halinde ilgili üreticilere ve işletmelere imha, hasadı geciktirme idari para cezası olmak üzere yasal işlemler uygulanmaktadır.
Özellikle ilk defa 2012 yılında uygulamaya başlanan hasat öncesi kalıntı denetimi programı ile sera, bahçe, tarla gibi üretim alanları denetlenerek, kalıntılı ürünler piyasaya arz edilmeden önce tedbir alınmakta ve sorunun kaynağında çözülmesi sağlanmaktadır. Bu amaçla 2014 yılında hasat öncesi pestisit kalıntı denetimi programınca ilimizde 10 farklı bölgede elma numunesi alınarak analiz ettirilmiştir. Akredite analizleri dâhil 165 etken madde analiz ettirilmiş olup, analiz sonuçları temiz çıkmıştır.
Bakanlığımız Gıda Kontrol planı çerçevesinde 2015 yılı içerisinde İl Müdürlüğümüzce hasat sonrası meyvelerde yapılan denetimlerde soğuk hava depolarından çeşitli elma numuneleri alınarak laboratuvarda analizleri yaptırılmıştır. Yaptırılan analiz sonucunda 3 (üç) üreticimize elmalarında Bakanlığımızca yasaklanan bitki koruma ürünü kullanıldığı tespit edilmiştir. Söz konusu üreticilere 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu” çerçevesinde toplam 4.389 TL. İdari para cezası kesilmiş ayrıca yasaklı ilaç kullanılan 4,5 ton elmaya el konularak imha edilmiştir.
Ayrıca, Bakanlığımız Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Uygulama Programı gereği 2014 yılında Elma Entegre Kontrollü Ürün Yönetimi (EKÜY) projesi kapsamında İl merkezinde ve Kâzımkarabekir ilçemizde 117 üretici, 241 bahçede, 285.315 ağaçta, 4.701,8 da alanda ve 6.170 ton üründe pestisit kalıntısı (MRL= Maksimum Rezidü Limiti) için numuneler alınmıştır. Alınan numuneler 17.09.2014 tarih ve 23467 sayılı ve 22.09.2014 tarih ve 23872 sayılı yazılarımız ile Adana İl Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü’ne gönderilmiştir. Gönderilen numuneler ilgili
Sayı:119
müdürlükçe analizleri yapılarak alınan numunelerde herhangi bir pestisit kalıntısının olmadığı 24.09.2014 tarih ve 2607 sayılı ve 29.09.2014 tarih ve 2651 sayılı yazıları ile İl Müdürlüğümüze bildirilmiştir. Bu analizler sonucunda; EKÜY Projesi kapsamında 117 üreticiye, 6.170 ton üründe Entegre Kontrollü Ürün sertifikası tanzim edilmiştir.
2014 yılında ilimizde İyi Tarım Uygulamalarının (İTU) Yaygınlaştırılması ve Kontrolü Projesine 64 elma üretici dâhil olmuş, Bakanlığımızca yetkili kontrol ve sertifikasyon kuruluşu tarafından gerekli denetimleri ve ürün analizlerini yaptıktan sonra 64 üreticiye, 3.381,556 da. alanda, 3.754,3 ton ününe pestisit kalıntısı olmadığını gösterir İTU sertifikaları verilmiştir.
Çevre Amaçlı Tarım Arazilerini Koruma (ÇATAK) Programı kapsamında İlimizde çevreye duyarlı bir şekilde kontrollü ilaç ve gübre kullanımı tedbirini uygulayan 394 adet çiftçimizin üretici kayıt defterleri proje uygulama birimince kontrol edilmektedir.
03.12.2014 tarihli ve 29194 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitki Koruma Ürünlerinin Önerilmesi, Uygulanması ve Kayıt İşlemleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, elmanın da içerisinde bulunduğu 33 adet üründe, reçete ve üretici kayıt defteri tutma zorunluluğu getirilmiş olup, ayrıca bu ürünlere zirai mücadele ilaçlarının profesyonel uygulayıcılar veya bitkisel üretim yapan kişiler tarafından uygulanması da zorunlu hale getirilmiştir. İhraca giden ürünlerde ise bu defterin bir sureti “Bakanlık talimatı ve bitki koruma ürünü tavsiyesine uygundur” şeklinde onaylanmaktadır. Bitkisel üretim yapan kişilerin uygulama belgesi alabilmesi için, İl Müdürlüğümüzce Ocak ve Temmuz aylarında düzenlenecek olan ve eğitim konuları arasında bitki koruma ürünlerinin hatalı kullanımı sonucunda oluşabilecek kalıntı problemlerinin de bulunduğu uygulama eğitimine katılması gerekmektedir.
İl Müdürlüğümüzce 2015 yılının ilk 6 aylık süre içerisinde 839 adet Üretici Kayıt Defterinin dağıtımı yapılmış olup, 480 adet üreticiye ise Bitki Koruma Ürünleri Uygulama Eğitimi verilmiştir. Ayrıca 3 adet de Profesyonel Uygulayıcı Belgesi verilmiştir.
Kalıntıyla mücadelede; çok zehirli kimyasalların yasaklanması, uçakla mücadele uygulamaların azaltılması, biyolojik ve biyoteknik mücadelenin desteklenmesi, üretici kayıt defteri, pestisit uygulayıcılarının eğitim ve sertifikalandırılması, bayii denetimi ve profesyonel uygulamanın özendirilmesi gibi çok sayıda tedbir alarak ülkemizdeki kalıntı oranlarını düşürmüştür.
İl Müdürlüğü olarak ilimizde yetiştirilen tüm ürünlerin güvenilirliğini sağlamak ve tüketicimizi korumak üzere eğitim ve destekleme faaliyetleri ile birlikte denetim faaliyetlerinin bugüne kadar olduğu gibi tarladan sofraya tüm tedarik zincirini kapsayacak şekilde yürütülmesine ve gerekli tedbirlerin alınmasına devam edilecektir” dedi.