Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Kasım ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
BAGEV Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, "TÜİK’in açıkladığı verilere göre, ülke genelinde tüketici fiyatları Kasım ayında yüzde 0,18 artarak beklentinin altında yükseldi. Aylık bazda yurt içi üretici fiyat endeksinde ise azalma gerçekleşti ve düşüş oranı yüzde 0,97 oldu. Enflasyon yıllık bazda değerlendirildiğinde Kasım ayında TÜFE’de yüzde 9,15, ÜFE’de yüzde 8,36 artış olduğu görüldü. Uzmanların tüketiciler açısından aylık bazda yüzde 0.28-0,65 bandında, yıllık bazda ise yüzde 9 civarında bekledikleri fiyat artışları, aylık bazda beklenenin altında yer alırken, yıllık bazda yüzde 9 sınırını aştı" ifadelerini kullandı.
"BATI AKDENİZ’DE ENFLASYON ÜLKE ORTALAMASININ ALTINDA"
TÜİK verilerine göre, Antalya, Burdur ve Isparta’nın yer aldığı Batı Akdeniz Bölgesi’nde Kasım ayında tüketici fiyatlarında azalma görülürken, aylık fiyatların düşüş oranı 0,07 olduğunu bildiren Çandır, "Buna karşın tüketici fiyatları bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 8,30, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,89, on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 8,86 şeklinde artış gerçekleşti. Bu rakamlar göz önüne alındığında Kasım ayında Batı Akdeniz Bölgesi’nin Türkiye ortalamalarının altında bir enflasyona sahip olduğu ve Antalya, Burdur ve Isparta’nın aylık bazda 7. en ucuz alt bölgede yer aldığı söylenebilir" dedi.
"GIDADAKİ ARTIŞ ENFLASYONUN GEVŞEMESİNE ENGEL"
Türkiye genelinde Kasım ayındaki fiyat artışlarını ürün bazında incelediğimizde, yüzde 28,5 artışla salatalığın, harcama grubu bazında incelediğimizde ise yüzde 4,11 artışla giyim ve ayakkabı grubunun ilk sıralarda yer aldığının görüldüğünü bildiren Çandır şunları kaydetti:
"Ürün fiyat artışı sıralamasında sonraki sıralarda ise yine tarım ürünlerinden olan patlıcan gelirken, harcama grubunda bu sıralama ev eşyası ile lokanta ve oteller grupları şeklinde gerçekleşmiştir. Gıda ve alkolsüz içecek grubundaki fiyat artışı da göz önüne alındığında, tüketicilerin zorunlu ihtiyacı olan beslenmenin temelini oluşturan tarım ve gıda fiyatlarındaki sürekli artış tüketicilerin aleyhine işlemektedir. Zira enflasyon sepeti içinde yüzde 24.5 ağırlığı olan gıda ve alkolsüz içecekler grubunun fiyatlarındaki yüksek seyir, halen enflasyonun anlamlı düzeyde gevşemesi önündeki en büyük engel olarak görünmektedir."
"SALATALIK ARTIRDI, ÖRTÜ ALTI TARIM KURTARDI"
Üreticilerin Kasım ayında mevsimsel etkileri tarım ve gıda fiyatlarına yansıttığını, bu durumun da yine bir tarım ürününün zam şampiyonu olmasına neden olduğunu ifade eden Çandır, "Ancak örtü altı üretim sezonunun başlamış olması, beraberinde kış sebze ve meyvelerinin arzını da olumlu yönde etkilemiş, bu da fiyatların aylık bazda beklenenin altında gerçekleşmesine ve manşet enflasyonun nispeten düşük çıkmasına katkı sağlamıştır. Fiyatları en fazla düşen ürünler arasında kivi, ıspanak ve pırasa gibi ürünlerin yer alması bu durumu desteklemiştir" diye konuştu.
"PETROL FİYATLARI BEKLENTİLERİ AŞAĞIYA ÇEKTİ"
Ekim ayı başında uygulamaya konulan yüzde 9’luk elektrik ve doğalgaz fiyat artışının enflasyona yansımasının, Ekim ÜFE rakamlarının yüzde 10’ların üzerine çıkmasıyla sonuçlandığını, bu durumun ise Kasım ayında tüketiciye yansıtıldığını bildiren Çandır şunları vurguladı:
"Ancak son dönemde küresel çapta gerileyen petrol fiyatlarının etkisiyle birlikte içeride de enflasyon göstergelerinde anlamlı bir düşüş beklentisi oluşmaktadır. Bizler de önümüzdeki aylarda iç talepteki seyrin ve petrol fiyatlarındaki düşük seviyenin enflasyonun gerilemesine katkı sağlayabileceğini düşünmekteyiz. Aralık ayından itibaren hem aylık hem de yıllık bazda anlamlı bir gerilemenin gerçekleşeceğini ve bu hareketin bir düşüş trendini başlatacağını öngörmekteyiz."
"TARIMDA YAPISAL DÖNÜŞÜM ŞART"
Batı Akdeniz Bölgesi açısından büyük önem arz eden tarım ve gıda ürünleri sektörlerinde, başta enerji olmak üzere tüm üretim maliyetlerinden oluşan baskının en düşük seviyelere çekilmesini dilediklerini belirten Çandır şunları kaydetti:
"Bu amaçla da sektör için kaçınılmaz olan yapısal dönüşüm projelerinin en kısa zamanda uygulanması gerektiğini yineliyoruz. Zira bizler, küresel ölçekte petrol ve emtia fiyatlarındaki aşağı yönlü ivmeyi gelecek açısından her ne kadar olumlu bir durum olarak değerlendirsek de, enflasyonla kalıcı mücadelenin tarımda gerçekleşecek yapısal dönüşüm projeleri kanalıyla yapılabileceğine inanmaktayız."