Bingöl Valiliği, karbonmonoksit zehirlenmeleri ve alınması gereken önlemlere yönelik uyarılarda bulundu.
Türkiye’de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben ve baca zehirlenmelerinin her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığı bildirilen açıklamada, lodos nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazından zehirlendiği belirtildi. İzin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmaması gerektiği ifade edilen açıklamada, şu uyarılara yer verildi:
"Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmek, Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmak, Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmek, Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından bir metre daha yüksekte olması sağlanmak ve baca şapkası mutlaka takılmak. Binaların Yangından Korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir."
ŞOFBEN UYARISI
Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olması ve şofbenin banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekana takılması gerektiği kaydedilen açıklamada, şu uyarılara yer verildi:
"Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı. Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı. Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde, öncelikle gaz vanası ve tüp detektörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamak açıksa hemen kapatılmalı. Kibrit - çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak ortam havalandırılmak, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi aranmalıdır."
LODOS SÜRESİNCE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmaması gerektiği kaydedilen açıklamada, "Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşmayınız ve bu gibi durumları 186 No’lu telefondan elektrik arıza servisine bildirilmelidir. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 No’lu telefondan İtfaiye Servisini aranmalıdır. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 No’lu telefondan acil yardım servisi aranmalıdır" denildi.