Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Yer altı maden işletmelerinde çalışanların kaydı ve kurumlarının eşzamanlı takibi için cip kurulması zorunlu hale getiriliyor. Elektronik irtibatla takip edilecek, nerede bulunuyor, nereye hareket ediliyor. Bunun için de ciddi bir modernizasyona ihtiyaç var" dedi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Başbakanlık Yeni Bina’da düzenlenen basın toplantısında yeni iş güvenliği paketindeki detayları açıkladı. Davutoğlu, yapılan reformlar hakkında bilgi vererek, “İç güvenlik alanında ciddi yapısal çalışmalara girdik. Bu hafta içinde bu reform paketini Meclisimize sunacağız. İkincisi aşamada, hükümet programı güvenoyu aldığı gün ortaya çıkan asansör kazasından sonra ilk Bakanlar Kurulu’nda iş güvenliği konusunu detaylı şekilde ele aldık. Daha sonra sektör temsilcileri ile biraraya geldik. İş güvenliği konusunda yapılacak çalışmaları geniş bir istişare zemini içinde tamamladık. Bugün ulaştığımız sonuçları sizlerle paylaşacağız. Ermenek’te yaşanan kaza, Yalvaç’ta yaşanan kaza iş kazalarına olan dikkati yoğunlaştırdı. Atılması gereken adımlar konusunda bakanlıklar arası geniş bir istişare yaptık. Son 12 yıllık AK Parti iktidarları zamanında iş güvenliği ve çalışma hayatı ile ilgili yasal düzenlemelerin yapıldığı aşikar" dedi.
Yapılan reformlar hakkında bilgi veren Davutoğlu, her şeyden önce işçi ve işverenlerin zihniyet dönüşümü sürecine girmesi gerektiğine dikkati çekti. Davutoğlu, "Uluslararası ve evrensel standartlardaki çalışma hayatı kurallarını uygulayabilmek için ILO’nun 167 ve 176 sayılı maden ve inşaatlarda iş sağlığı ve güvenliği gibi sözleşmeleri ile ilgili yasal süreci hızlandırdık. Ümit ederiz ki en geç önümüzdeki hafta TBMM’den bu yasal düzenleme geçecek ve ILO’nun 167 ve 176 sayılı sözleşmeleri Türkiye’de uygulanır hale gelecek" diye konuştu.
6 Eylül’den bu yana hemen hemen her Bakanlar Kurulu’nda iş güvenliği konusunun görüşüldüğünü vurgulayan Davutoğlu, "Ne tedbir alınır onun üzerinde sonuca ulaşmaya çalıştım. Birincisi, zihniyet ve eğitim ile ilgili bilinçlendirme, sosyal farkındalık, işçilerimizin ve işverenlerimizin, bu önemli bir alan. İkincisi süreç yönetimi, yani bir madende iş üretimi başladığı andan kapanması ve kapanmasından sonra da geniş bir süreç yönetimi var. Projelendirme, rehabilitasyon var. Bir kriz çıktığında o krize müdahale edebilme kabiliyeti var. Zihniyet meselesi insan faktörü ile ilgili husus. Üçüncüsü de yasal süreç, gerekli kanuni düzenleme. Caydırıcı ve eğitici yaptırımların, onları bir başka olayda dikkatli olmaya sevk eder. Esas itibarıyla bugün size açıklayacağım hususlar bütün bu ana parametrelere hitap eden bir reform paketi. Sadece yasal düzenlemeleri yapalım demekle işi bitirelim demiş olmuyoruz" şeklinde konuştu.
İŞ GÜVENLİĞİ KONUSUNDA ALINAN TEDBİRLER
İş güvenliği konusunda genel olarak alınan tedbirleri açıklayan Davutoğlu, "Bir, çok tehlikeli işlerde çalışanları 2 milyon 700 bin çalışanımıza mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu getireceğiz. Yani bundan sonra inşaat işçisi diye bir kavramı veya amele şuradan gelen işçiler değil, işçilerimizin profesyonel olarak yaptığı iş ile ilgili mesleki formasyonu, sertifikası olacak. Bu çerçevede meslek liseleriyle üniversitelerin ilgili işçilerimizin mesleki formasyonu sertifikası olacak. Bu çerçevede meslek liseleriyle ilgili bölümlere zorunlu iş sağlığı ve güvenliği dersi koyacağız. Daha eğitimin ilk aşamalarında öğrencilerimiz iş sağlığı ve güvenliği alanında bilinçlendirilecek. Üç, yapı denetim firmalarına iş sağlığı ve güvenliği konusunda sorumluluk getireceğiz. Yapı denetim firmaları işin sadece mekanik kısmıyla ilgilenmeyecekler, iş sağlığı ve güvenliği konusunda da bilinçlenecekler. Dört inşaatlarda şantiye şefi, madenlerde güvenlik uzmanı bulundurma zorunluluğu getireceğiz. Şantiye şefi olacaksınız ama bir de ona diyeceğiz şantiye şefi olacaksınız, iş güvenliği uzmanı olacaksınız aynı zamanda. İş güvenliği uzmanları yine olacak. Şantiye şefi bir işyerine girdiğinde nerelerde iş güvenliği aksamaları olduğunu görecek altyapıya sahip olacağız. Şantiye şefi işin bir an önce bitirilmesine odaklanmayacak, iş güvenliğine de odaklanacak ve bu sertifikaya sahip olmayanlar şantiye şefi olamayacaklar" dedi.
"İŞ KAZASI OLAN İŞYERLERİNE EKSTRA İDARİ CEZALAR GETİRECEĞİZ"
Bundan sonra ödül-ceza yaptırımının geldiğini anlatan Davutoğlu, "İş kazası olan işyerlerine ekstra idari cezalar getireceğiz. 3 yıl içinde birçok tehlikeli işyerlerinde işsizlik sigortası primi işveren payını yüzde 2 yerine yüzde 1 olarak tahsis edeceğiz. Hiçbir iş kazası gözükmüyor, her şey kuralına uygun yapılmış, işveren de sorumluluğunu yerine getirmişse işsizlik sigortası primini (kesilen prim) yüzde 2 yerine yüzde 1 olarak tahsis edeceğiz. Aynen takip eden yılda, bir başka işyerinde ölümlü iş kazası meydana gelirse aynı primi yüzde 3 olarak tahsil edeceğiz. Ölümlü iş kazasında da prim yükselecek. Altı, idari para cezalarında ciddi artışlar getireceğiz. Yedi, hiçbir bahaneye fırsat vermemek için iş sağlığı ve güvenliği konusundaki harcamaların kamu ihale sözleşmelerinde yer almasını sağlayacağız" diye konuştu.
"ÖZEL SEKTÖRDE RÖDOVANS OLMAYACAK"
Davutoğlu, "Sekiz, rödovans kiralama veya götürü usulü ile ihale edilen işlerde üretim zorlamalarının engellenmesi için uygun planlama yapılacak. Kimse üretim zorlamasında bulunamayacak, bulunursa sözleşmeyi feshedeceğiz. Dokuz, rödovans sürelerini 15 yıldan az olmayacak şekilde uzatacağız. On, kamuda rödovans olacak ancak bütünüyle bir başka taşerona devredemeyecek. Özel sektörde ise rödovans olmayacak. Bir kere kiralama yapıldıktan sonra bütünüyle iş başkasına devredilmeyecek, dolayısıyla biz kamuda kime işi vermişsek muhatabımızı bileceğiz. On bir, standartlara uygun kişisel koruyucu donanım sağlamayan işverene idari para cezası uygulanacak. On iki, acil durdurma halleri müfettişin inisiyatifine bırakılmadan mevzuatta açıkça belirtilecek. Burada müfettişlere güveniyoruz, ancak müfettiş şu eksik diye tespit edebilir, belli alanlarda o sağlanmamışsa iş durdurma otomatik olacak. On üç, işverenin ölümlü iş kazasında kusurlu bulunması halinde TCK’ya göre alacağı cezaya ilave olarak 2 yıl boyunca kamu ihalelerinden men edilecek. Kamu İhale Kurumu sitesinden duyurulacak. İdari olarak, biz de hükümet olarak benim açtığım ihalelere 2 yıl katılamazsın diyeceğiz. Tabiri caizse bir tür sicil olacak" şeklinde konuştu.
Başbakan Davutoğlu, "On dört, yer altı maden işletmelerinde çalışanların kaydı ve kurumlarının eşzamanlı takibi için cip kurulması zorunlu hale getiriliyor. Elektronik irtibatla takip edilecek, nerede bulunuyor, nereye hareket ediliyor. Bunun için de ciddi bir modernizasyona ihtiyaç var. On beş, yer altı çalışmalarında hazırlanan planların 3 boyutlu olması zorunlu hale getirilecek. Kağıt ötesinde zihninizde o madenin çalışma şartlarının 3 boyutlu olması lazım. 3 boyutu maket üzerinde Bakanlar Kurulu’na bilgide bulundu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız. On altı, maden işletme projeleri ile dokümanlar ilgili kurumlarla paylaşılacak. Öyle bir Ermenek kazasında konunun uzmanı olmamakla birlikte, işin ilerleyişi başta biri izin almış, girmiş alana bir bölümü on yıllar önce bitirmiş, sonra devam ediyor, işçi uyarıyor teftişler de yapılıyor. Duvarları örüyor, görünmemesi gereken yerleri kamufle ediyor. Orada iki işçinin kendi arasındaki müzakeresiyle belirlenmeyecek bu. O havzada ne oluyorsa her aşaması günlük bazda işlenecek. Bu bilgiler Maden İşleri Genel Müdürlüğü hem de teftiş tarafından takip edilecek. Enerji ve Çalışma Bakanlığı ile irtibatlanacak. Ankara’daki ilgili müfettiş ve ilgili daire havzadaki değişimi gözlemleyecek" diye konuştu.
"YILDA BİR OLAN ACİL PLAN TATBİKATLARI 6 AYDA BİR YAPILACAK"
On yedinci madde olarak maden ve inşaat sektöründe iş sağlığı güvenliği teftişlerinin görüntülü ve fotoğraflı yapılacağını açıklayan Davutoğlu, "Müfettiş gidip de detaylı bir teftiş yapmadan sadece kağıt üzerinden bir şey yapmışsa artık buna imkan olmayacak. Bir önceki ve sonraki teftişte durum nedir, süreci takip edebileceğiz. Kendisi yanındaki elemanla bunun bir kaydını alacak. Hiç kimseye hiçbir ayrımcılık olmadan, suçlu ve kusurlu olan cezalandırılacak. On sekiz, yılda bir olan acil plan tatbikatlarının 6 ayda bir yapılması. Bu da kayda alınacak. Tatbikat yapıldı diye bildirimle yetinilmeyecek. On dokuz, acil çıkışın sağlanması için fosforlu hayat hattı kurulacak. Bir anlamda acil çıkışta nereye doğru yürümesi lazım, panik halinde onun muhakemesini hissetmeden fosforlu hayat hattı kurulacak. Yirmi, madenlerde daha zor şartlarda olduğu için ayrı bir düzenleme yapılacak. Yirmi bir, kömür madenlerine yönelik ayrı bir mevzuat çalışması için arkadaşlara talimat verdim. Kömür madenleri ile ilgili özel bir mevzuata ihtiyaç olduğu anlaşılıyor. İş güvenliği ve madenler ile ilgili üç husus var, Üretim tamamlanmış olanın rehabilite edilmesi, iki işlemekte olan madenlerin modernizasyonu ve az insan çok mekanizasyon esasına göre, üçüncüsü de yeni üretime ulaşacakların standardizasyonu" dedi.