Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarım ve gıdada çiftçinin enflasyondan yine mağdur olduğunu belirterek, “Gıda ve alkolsüz içeceklerde Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 0,24 artarken, tarımda üretici fiyatlarındaki artış sadece yüzde 0,15’de kaldı” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Kasım itibarıyla yıllık enflasyonun üreticide tüketicinin 3,6 puan altında gerçekleştiğini ,gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 14,37 artan tüketici fiyatlarının tarım, ormancılık ve balıkçılıkta yüzde 10,77 olduğunu belirtti. Şemsi Bayraktar, Kasım ayında tarımın genelinde üretici fiyatlarının (ÜFE) yüzde 0,15, tarım ve avcılık ürünlerinde yüzde 0,08, ormancılık ürünlerinde yüzde 3,18 arttığını, balıkçılıkta yüzde 0,97 gerilediğini bildirdi. Ekim-Kasım döneminde gıdada tüketicideki yüzde 2,90 artışa karşın tarımda üretici fiyatlarındaki artışın yüzde 0,33’de kalmasının gıdadaki enflasyonda üreticiyi suçlayanların iddialarını boşa çıkardığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Haziran’da yüzde 0,18, Temmuz’da yüzde 0,73, Ağustos’ta yüzde 0,55 gerileyen tarımda üretici fiyatları, Eylül’de yüzde 2,29, Ekim’de yüzde 0,18, Kasım’da yüzde 0,15 arttı. Gıda ve alkolsüz içeceklerde fiyatlar, Haziran ayında yüzde 0,36, Temmuz ayında yüzde 0,30, Ağustos ayında yüzde 0,89, Eylül’de yüzde 0,31, Ekim ayında ise yüzde 2,65, Kasım’da yüzde 0,24 artmıştı.”
“YILLIK RAKAMLARDA DA ÜRETİCİ ENFLASYONU TÜKETİCİDEN DÜŞÜK”
Üretici fiyatlarının Kasım ayı itibarıyla son bir yıllık dönemde tarımın genelinde yüzde 10,77, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,99 arttığını belirten Bayraktar, “Kasım ayı itibarıyla son bir yıllık dönemde tarım ve avcılık ürünlerinde yüzde 9,85, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,88, ormancılık ürünlerinde 27,63, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 22,31 artış oldu. Balıkçılıkta Kasım ayı itibarıyla son bir yıllık dönemde fiyatlar yüzde 38,73, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 2,99 artış görüldü. Gıda ve alkolsüz içeceklerde Kasım ayında tüketici enflasyonu yüzde 0,24, Kasım itibarıyla son bir yıllık enflasyon yüzde 14,37, on iki aylık ortalamalara göre enflasyon ise yüzde 12,37 olmuştu. Tüketici fiyatları ise Kasım ayında yüzde 0,18, Kasım ayı itibarıyla son bir yıllık dönemde yüzde 9,15, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,8 artmıştı” dedi.
ENFLASYON MAKASI AÇILIYOR
Üretici ve tüketici fiyatları enflasyonu arasındaki makasın açıldığını bildiren Bayraktar, “İster son bir yıllık, ister on iki aylık ortalamalara bakılsın mağdur olan çiftçimiz. Enflasyonun sebebinin üretici olmadığı açık. Üreticide fiyatlar artmıyor. Ekim-Kasım döneminde gıdada tüketicideki yüzde 2,90 artışa karşın, tarımda üretici fiyatlarındaki artışın yüzde 0,33’de kalması, gıdadaki enflasyonda üreticiyi suçlayanların iddialarını boşa çıkarıyor. Üretici ucuza üretiyor, tüketici pahalı tüketiyor. Sadece tarım ve avcılık ürünlerine bakarsak, ormancılık ve balıkçılığı dışarıda tutarsak, Kasım ayı üretici enflasyonu yüzde 0,08’e kadar iniyor. Kasım ayı itibarıyla yıllık enflasyon da yüzde 9,85 ile tek hanede kalıyor” dedi.
FİYATI ARTAN VE DÜŞENLER
Kasım ayında fiyatların sebze ve kavun, karpuz, kök ve yumrularda yüzde 9,91, tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 4,45, yağlı meyvelerde yüzde 3,26, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 3,18, diğer ağaç ve çalı meyvelerinde yüzde 2,62, yumuşak çekirdekli ve sert çekirdekli meyvelerde yüzde 2,45, diğer çiftlik hayvanları ve hayvansal ürünlerde yüzde 1,35 arttığını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Kasım ayında fiyatlarda canlı sığırlar, mandalar ile bunlardan elde edilen işlenmemiş sütte yüzde 1,03, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 0,64 ve pirinç dışındaki tahıllar baklagiller ve yağlı tohumlarda yüzde 0,54 artış oldu. Fiyatlar, turunçgillerde yüzde 17,29, çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 10,10, lifli bitkilerde yüzde 4,62, tropikal ve subtropikal meyvelerde yüzde 4,33, canlı kümes hayvanları ve yumurtada yüzde 1,31, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 0,97, çeltikte yüzde 0,55, sert kabuklu meyvelerde yüzde 0,42 ve koyun ve keçiler ile bunların işlenmemiş süt ve yapağılarında yüzde 0,26, üzümde yüzde 0,03 geriledi. İşlenmemiş tütünde ve içecek üretiminde kullanılan bitkisel ürünlerde fiyatlar değişmedi.”
TARIM EYLÜL’DE DE İŞSİZLİĞİ 2,2 PUAN DÜŞÜRDÜ
Eylül ayı istihdam verilerini de değerlendiren Bayraktar, tarımın kadınlarda işsizliği 5,5 puanla düşürerek yüzde 19,1’den yüzde 13,6’ya, erkeklerde 1,3 puan düşürerek yüzde 10,4’den yüzde 9,1’e, toplamda işsizliği 2,2 puan düşürerek yüzde 12,7’den yüzde 10,5’e indirdiğini bildirdi. Bayraktar, tarımın işsizliği Mart ayında 1,9, Nisan’da 1,8, Mayıs’ta 1,9, Haziran’da 2, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında 2,2 puan azalttığını hatırlattı. Şemsi Bayraktar, Eylül ayında tarımda çalışan sayısının Ağustos ayına göre 190 bin kişi azalarak 5 milyon 815 bin kişiden 5 milyon 625 bin kişiye indiğini belirtti. Bayraktar, Mart ayının ikinci yarısından sonra tarımda istihdamın yoğunlaştığını, hasadın ardından azalmaya başladığını, Ocak-Şubat aylarında en düşük düzeye indiğini vurguladı. Bayraktar, 26 milyon 169 bin olan istihdam edilenlerin 13 milyon 264 bininin hizmetler, 5 milyon 306 bininin sanayi, 1 milyon 975 bininin inşaat, 5 milyon 625 bininin ise tarımda çalıştığını vurguladı.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Mart ayında tarımın istihdamda yüzde 20,8 olan payının Nisan ayında yüzde 21,3’e, Mayıs’ta yüzde 21,9’a, Haziran’da yüzde 22,3’e, Temmuz’da yüzde 22,4’e çıktığını, Ağustos ayında yüzde 22,1’e, Eylül ayında yüzde 21,5’e indiğini bildirdi. Eylül ayında sanayinin toplam istihdamdaki payının yüzde 20,3, inşaatın yüzde 7,5, hizmetlerin yüzde 50,7 olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Sıkıntılara rağmen tarım 5 milyon 625 bin kişiye istihdam sağlarken, bu rakam sanayide 5 milyon 306 binde kalıyor. Tarımda sanayiden 319 bin kişilik daha fazla istihdam var. Eylül ayında tarım 2 milyon 954 bin erkek, 2 milyon 671 bin kadına iş ve aş yarattı. Çalışan erkeklerin yüzde 16,1’inin, çalışan kadınların yüzde 34,4’ünün üçte birden fazlası tarımda çalıştı.”