Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bu yıl maliyet nedeniyle üreticinin alternatif ürünlere yönelmesi nedeniyle yerfıstığında rekoltenin yüzde 13-14 düşüşle 120-122 bin ton dolaylarında kalacağının tahmin edildiğini bildirdi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, yerfıstığında2004-2013 döneminde ekim alanının da, üretimin de, verimin de arttığını, 2004 yılında 80 bin ton yerfıstığı üretiminin 2013 yılına kadar yüzde 76,6 artarak 141 bin 264 tona çıktığını, bu dönemde ekim alanlarının yüzde 54, verimin yüzde 15 arttığını belirtti. Şemsi Bayraktar, 2013 yılında 39 milyon 810 bin ton olan dünya toplam yerfıstığı üretiminin yüzde 1,5 oranında azalarak Eylül ayı tahminlerine göre 2014 yılında 39 milyon 190 bin tona indiğini bildirdi. Türkiye’de 17 ilde yerfıstığı üretilmesine rağmen Adana ve Osmaniye’nin toplam üretimin yüzde 78’ini karşıladığına dikkati çeken Bayraktar, “Adana toplam 68 bin 375 ton üretimle ilk, Osmaniye, 42 bin 113 ton üretimle ikinci sırada bulunuyor. Bu illerimizi Kahramanmaraş, Aydın, Antalya ve Mersin illeri takip ediyor” dedi.

“MALİYET NEDENİYLE YAĞ SANAYİNDE KULLANILAMIYOR”

Yerfıstığının Türkiye’de 90 yıllık bir geçmişi olmasına rağmen ekim, hasat ve harman teknolojisinin henüz yeterince gelişmemiş olduğunu, bunun maliyetleri yükselttiğini, yerfıstığının yağ sanayinde değerlendirilememesine yol açtığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

“Bu durum üretim artışını sınırlıyor. Yerfıstığı üretiminde makineleşmenin henüz yeterince gelişmemiş olması, bu ürünün üretim maliyetinin diğer yağlı tohumlu bitkilere nazaran daha yüksek olmasına neden oluyor. Yüksek maliyet nedeniyle yağ sanayinde değerlendirilemeyince yerfıstığı ülkemizde çerez olarak tüketiliyor, çerez olarak ihraç ediliyor. Bileşiminde yüzde 45-55 yağ, yüzde 20-25 protein, yüzde 16-18 karbonhidrat, yüzde 5 mineral madde bulunuyor. Doğanın bizlere sunduğu değişik güzelliklerden biri olan yerfıstığı, meyvelerini toprak altında meydana getirmesiyle diğer ürünlerden ayrılıyor. Meyveleri fosforca zengin bir ürün. Aynı zamanda zengin bir B vitamini kaynağı. Az miktarda da A, C, D ve E vitaminlerini bünyesinde topluyor. Özellikleri itibariyle yerfıstığı insan sağlığına ve ülke ekonomisine büyük katkıda bulunabilecek bir ürün. Yerfıstığı yağı yemeklik olarak katı ve sıvı halde tüketilebildiği gibi balık konserveciliğinde, bisküvi, pasta, şekerleme ve sabun yapımında da kullanılıyor. Daneleri ezilmek suretiyle fıstık ezmesi yapılıyor. Yerfıstığının hayvan beslenmesinde de önemi büyük.”

Bu üründe üretim alanlarının artması için mekanizasyon sorununun çözümlenmesi gerektiğini bildiren Bayraktar, “Mekanizasyon sorununun çözülmesiyle maliyetler düşecek, ekim alanları ve üretim yükselecek. GAP bölgesinde büyük bir potansiyel var” dedi.