Türk Tarih Kurumu Başkanlığı tarafından düzenlenen “I. Dünya Savaşı’nın Hukuki ve Tarihi Yönleri Uluslararası Sempozyumu” İstanbul Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen açılış töreni ile başladı.
Törende Sempozyum Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Necdet Hayta, Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Tarih Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Yagup Mahmudov, Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan ve İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak konuşma yaptı. Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan, İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak’a ve Prof. Dr. İlber Ortaylı başta olmak üzere toplantıya katkı sağlayan bilim insanlarına teşekkür ederek başladığı açılış konuşmasında, düzenlenen bu sempozyumun, I. Dünya Savaşı hakkında Türk Tarih Kurumu tarafından düzenlenen üçüncü etkinlik olduğunu dile getirdi.
Prof. Dr. Turan savaşın ehemmiyetini şu sözlerle ifade etti:
“I. Dünya Savaşı yüzyıl önce meydana gelen fevkalade önemli bir dünya tarihi hadisesidir. Savaş tarihçileri yirmiye yakın dünya savaşından bahsetmektedir; ancak I. Dünya Savaşı dünya tarihi içinde birinci derecede insanlığı etkileyen büyük karmaşık bir olaydır ve günümüzde de bu önemini devam ettirmektedir. Dünyada I. Dünya Savaşı’ndan etkilenmeyen bir halk, bir millet yoktur. Çok büyük hususiyetleri, çok çeşitli yönleri olan bu savaşı tek seferde ele alıp incelemek mümkün değildir.”
Prof. Dr. Turan, I. Dünya Savaşı’nın birinci müsebbibi olan devletin İngiltere olduğunu belirterek İngiltere’nin o tarihe kadar 150 yıllık bir planın uygulanmasıyla bu savaşı başlattığını ifade etti. İngiltere’nin bu savaşı bir yıl veya birkaç ay içinde bitirmeyi planladığını ancak bunu gerçekleştiremediğini belirten Prof. Dr. Refik Turan, geçmiş tarihi kahramanlarını ve zaferlerini anıtlaştıran İngiltere’nin I. Dünya Savaşı’nı kazanan kahramanlarından bir tanesini bile anıtlaştırmadığına dikkat çekerek bunun da bir hüsranın göstergesi olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Turan, sözlerini İngiltere’nin bu hüsranı yaşamasında Türk ordularının Çanakkale ve Kut’ulAmare’de göstermiş olduğu başarıların yanında Almanya’nın Rusya, Fransa ve İtalya’yı yenmesinin de etkili olduğunu hatırlatarak tamamladı.
Sempozyum Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Necdet Hayta, insanlık tarihinin en büyük felaketlerinden biri olan I. Dünya Savaşı’nın derinlemesine incelenmesi gerektiğini vurguladığı konuşmasında, elde edilecek sonuçların insanlığın geleceğini de etkileyeceğini belirtti.
Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Direktörü Prof. Dr. Yagup Mahmudov ise I. Dünya Savaşı’nın devletler arasındaki sorunları çözmek yerine bu sorunları derinleştirdiğinin altını çizerek böyle bir etkinliğe imza atan Türk Tarih Kurumu Başkanına teşekkürlerini dile getirdi.
Son sözü alan İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak ise, I. Dünya Savaşının etkilerinin günümüzde de devam ettiğinin altını çizerek, Türk milletinin kahramanlığını bu savaşta bir kez daha gösterdiğini ifade etti.
3 gün sürecek olan Sempozyuma Azerbaycan’dan Bosna-Hersek’e, Japonya’dan Tunus’a 140’ın üzerinde yerli ve yabancı bilim insanı katılıyor.