Karacadağ Kalkınma Ajansı’nın Danışma organı olan Kalkınma Kurulu, bu yılki ikinci toplantısını Şanlıurfa’da gerçekleştirdi. Toplantıda Diyarbakır ve Şanlıurfa illerinin yaşam kalitesi üzerine yapılan araştırmaların sonuçları açıklandı.Özel bir Hotel’de düzenlenen toplantıya, Şanlıurfa Ticaret Borsası ve Kalkınma Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, Şanlıurfa Vali Yardımcıları Uğur Sezer, Aylin Kırcı Duman, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı E. Sabri Ertekin, GAP BKİ Başkan Yardımcısı Mehmet Açıkgöz, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Celalettin Birtane ile Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. İlhan Karakoyun katıldı.Toplantıda konuşan Şanlıurfa Ticaret Borsası ve Kalkınma Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, şunları söyledi:“Bölgesel kalkınmada yeni aktörlerden biri olan Kalkınma Ajansları bu hedef çerçevesinde kısa sürede kuruluşunu tamamlamış, bugün sahip olduğu kurumsal yapı, insan kaynakları ve destek araçları ile Ülkemizin önemli kuruluşları arasına girmiştir. Bölgemizin kalkınma sürecine önemli katkılar sunan Ajansımız, 2010 yılından itibaren ağırlıklı olarak özel sektör olmak üzere proje bazlı çeşitli mali destekler sağlamaktadır. Ayrıca, bölgedeki kamu kurumları, yerel yönetimler ve STK’lara çeşitli konularda eğitim ve teknik destekler verilmektedir. Proje bazlı destek sağlayan Karacadağ Kalkınma Ajansı, 2010-2014 döneminde teklif çağrıları kapsamında KOBİ’lere, yenilenebilir enerjinin kullanımına ve sanayi ile turizm altyapısının geliştirilmesine yönelik çeşitli hibe destekleri vermiştir. Bu programların bir kısmı tamamlanmış, bir kısmı ise halen devam etmektedir” dedi.Kaya, şimdiye kadar projelere verilen hibe desteğinin 81.5 milyon TL’ye ulaştığını, proje sahiplerinin eş finansman katkısı da dikkate alındığında bölgede yaklaşık 154 milyon TL kaynağın reel sektördeki yatırımlara yönlendirildiğini ifade etti. 2015 yılında da hibe desteği için yakın zamanda proje teklif çağrısına çıkılacağını vurgulayan Kaya, “Tarihin en eski ve günümüz Türkiye’sinin en dinamik yerleşim birimleri olan Şanlıurfa-Diyarbakır Bölgesi, 3,5 milyona yaklaşan bir nüfusa sahiptir. Bölge, 26 Düzey 2 Bölgesi arasında en yüksek nüfusa sahip 7’inci bölge konumundadır. Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın en büyük potansiyellerinden biri şüphesiz sahip oldukları genç nüfusudur. Gerek Avrupa’da ve gerekse ülkemizde nüfusun hızla yaşlandığı bir süreçte, bu durum, bölgemiz açısından bir ‘demografik fırsat penceresi’ oluşturmaktadır. En büyük potansiyel olarak değerlendirdiğimiz bu çocuk ve genç nüfus, iyi eğitilemediği ve sağlıklı bir şekilde yetiştirilemediği takdirde, önemli sorunların da kaynağı olacaktır. Bu nedenle, bölgemizin beşeri sermayesini oluşturan bu çocuk ve gençlerimizi iyi yetiştirerek bölgenin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatına entegre etmek öncelikli hedeflerimiz arasında yer almalıdır” dedi.Kaya, devletin bölgeye olan ilgisi, bölgeye verdiği önem ve önceliğin her yıl arttığını vurgulayarak, bu önemi, gerek bölgeye ayrılan kaynaklarda ve gerekse bölge için üretilen projelerde görüldüğünü ifade etti. 2002 sonrası dönemde gerek GAP bölgesine ve gerekse Diyarbakır ile Şanlıurfa’ya yapılan yatırımlarda çok büyük bir artış görüldüğünü anlatan Kaya şöyle devam etti;“Bu illerin kamu yatırımları içerisinde aldığı pay giderek artmaktadır. Bölgede kalkınmanın sürdürülebilir olması için kamu yatırımlarına paralel olarak özel sektör yatırımları da gelişmelidir. Yeni teşvik sisteminde 6’ncı Bölgede yer alan Diyarbakır ve Şanlıurfa’ya sağlanan avantajlarla Bölgemizde yapılan özel sektör yatırımları her geçen gün artmaktadır.”Toplantıda Ajansın 2014 Yılı 6 Aylık Yıllık Faaliyet Raporu’nu sunan Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. İlhan Karakoyun ise ajans olarak sağlanan destekler ile firmaların ölçeklerini büyütmelerine yardımcı olduklarını kaydetti. Karakoyun, “Gerçekleştirdikleri projeler ile üretim kapasiteleri artan firmaların bölgemizin en önemli sorunu olan işsizliğin çözümüne katkı sağlamalarını hedefliyoruz. Ajans olarak Diyarbakır’da Tekstil İhtisas OSB, Şanlıurfa Teknoloji Geliştirme ve Eğitim Merkezi (ŞUTGEM) ile Hazır Giyim Sanayi Bölgesi (HOSAB) projelerimize yönelik çalışmalarımız sürüyor. Bu konularda önemli adımları her geçen gün atıyor.”YAŞAM KALİTESİ ANALİZ EDİLDİİstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Şeker, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın Yaşam Kalitesi Analizi başlıklı sunum gerçekleştirdi. Diyarbakır ve Şanlıurfa ile ilçelerinden 3 bin anket yapılarak hazırlanan çalışma kapsamında ekonomik yapı, çevresel yapı ile kentsel ve kişisel yaşam başlıkları altında sorunlar tespit edildi. Temel göstergeler alanında demografik yapı, eğitim, sağlık, sosyal yaşam ve güvenlik verileri derlenmiş ve alt endeksler üretilirken, ekonomik yapı alanında ise ekonomik kapasite, ticari hayat, finansal piyasalar, turizm ve tarım alt endeksleri oluşturuldu. Çevresel yapı başlığında altyapı, çevre ve ulaşım verileri, kentsel ve kişisel yaşam başlığında ise kentsel ve kişisel memnuniyete dönük algı verileri değerlendirildi.DİYARBAKIR’IN SORUNLARIBöylece TRC2 bölgesinde ilçe düzeyinde toplam 127 değişken, endeks hesaplamasına dahil edildiği çalışmada, Diyarbakır’ın sorunları hakkında tespitler yer aldı. Değerlendirmede şu tespitler yer aldı:“Diyarbakır’da 17 ilçeyi kapsayan 127 gösterge ile hazırlanan yaşam kalitesi endeksi sonuçlarına göre, Kayapınar ve Yenişehir ilçelerinin diğer ilçelere kıyasla öne çıktığı gözlenmektedir. Bu ilçeler; şehrin merkez ilçeleri olup, birçok kentsel imkâna ulaşılabilen, sosyal, ticari ve ekonomik kapasitenin yüksek olduğu ilçelerdir. Bu iki ilçeyi yine merkez ilçelerden Bağlar ve Sur ilçeleri izlemiştir.”Diyarbakır’da yaşam kalitesine yönelik 17 ilçede 1.500 kişiyle yapılan görüşme sonucunda öne çıkan ve kentin sorunları olarak değerlendirilebilecek bulgular ise şu şekilde yer aldı:“Diyarbakır’da yaşayanların konutlarıyla ilgili yaşadıkları en önemli sorun, yaz mevsiminde evin aşırı sıcak olması olarak tespit edilmiştir. Bu sorunu, elektrik kesintisi, gürültü kirliliği ve şebeke suyuna ilişkin sorunlar (kesinti vb.) izlemiştir. Eğitim hizmetleri alanında sınıfların kalabalık olması ve yeterli sayıda öğretmenin olmadığı düşüncesi öne çıkan şikayetlerdir. Diyarbakır’da güvenlik alanında en fazla şikâyet edilen alanların başında, kapkaç gibi olaylar gelmektedir. Diyarbakırlılara göre kentin en önemli sorunu trafik ve ulaşım iken; işsizlik sorunu, ekonomi ve yoksulluk sorunuyla birlikte değerlendirildiğinde yüzde 14,4 oran ile trafik ve ulaşım sorunun önüne geçmektedir. Bu sorunların dışında altyapı sorunu da sıkça dile getirilen sorunların başındadır. Dolayısıyla Diyarbakır’ın en önemli üç sorununun altyapı, ekonomi ve trafik temelli olduğu söylenebilir. Kamu hizmetlerinden duyulan memnuniyet düzeyi 25 farklı kategoride incelenmiş, tüm hizmet alanlarında ortalama olarak üç kişiden birinin memnun olmadığı saptanmıştır. Kentsel memnuniyet açısından en fazla şikayet edilen alanların başında sosyal yaşam, ulaşım imkanları, altyapı, çevre ve hava kirliliği gelmiştir.”ŞANLIURFA’NIN SORUNLARIŞanlıurfa ilinde 13 ilçeyi kapsayan 127 gösterge ile hazırlanan yaşam kalitesi endeksi sonuçlarına göre, Diyarbakır’da olduğu gibi merkez ilçelerin diğer ilçelere kıyasla ana endeksle birlikte birçok alt endekste öne çıktığı gözlendi. Şanlıurfa merkez ilçe iken, 6360 sayılı Kanunla yeni ilçe olan Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü ilçeleri, kentin sosyal, ekonomik ve kültürel merkezi olarak yaşam kalitesi endekslerinde ilk sıralarda yer aldı. Şanlıurfa’da 13 ilçede toplam 1.500 anket yapılarak saha araştırmasındaki anket sonuçlarına göre Şanlıurfa ilgili şu bulgulara rastlanıldı:“Şanlıurfa’da her dört evin üçünde yaşanan bu sorunun ardından gürültü kirliliği ve dışarıda oturulabilecek bir yerin olmaması ve elektrik kesintisi izlemektedir. Sağlık hizmetleriyle ilgili en fazla şikâyetin muayene sırasında bekleme süresinin uzunluğu üzerinde yoğunlaştığı gözlenmektedir. Eğitim alanında en fazla sınıfların çok kalabalık olduğundan ve yeterli sayıda öğretmenin bulunmadığından şikayet edilmektedir. Şanlıurfalılara göre kentin en önemli sorunlarının başında işsizlik gelmektedir. İşsizlik sorununu trafik/ulaşım, altyapı ve çarpık kentleşme izlemektedir. Kamu hizmetlerinden duyulan memnuniyet düzeyi 25 farklı kategoride incelenmiş, tüm hizmet alanlarında ortalama olarak üç kişiden birinin memnun olmadığı saptanmıştır. Kentsel memnuniyet açısından en fazla şikayet edilen alanların başında sosyal yaşam, ulaşım, çevre kirliliği ve sağlık kurumları gelmektedir.”