Karaman ve çevresindeki ilk yerleşim tarihi Anadolu’da ilk insan topluluklarının görülmeye başladığı Karaman il sınırları içerisinde Süleymanhacı Köyü'nde yer alan Pınarbaşı Höyüğü'nde yapılan kazıların ilk verilerine göre yerleşimin M.Ö 8000 yıllara dayanmaktadır. Karaman M.S. 8.ve 9.yüzyıllarda Laranda, Arap Orduları tarafından birkaç kez işgal edilmiş; ancak şehir Selçuklulara kadar Bizans egemenliği altında kalmıştır. Türk hakimiyeti 11. yüzyıllarda Danişmentliler ile başlamış Sultan 2. Kılıçarslan 1165 yılında şehri Anadolu Selçuklu topraklarına katmıştır.

Karaman Boyu diğer Oğuz Boyları gibi 13.yüzyılın başlarından itibaren etkisini gösteren Moğol istilası sırasında yaşadıkları bölgeleri terk ederek Azerbaycan ve Şirvan yörelerinde bir süre yerleşmişler, boyun bir kısmı burada kalmış büyük bir çoğunluğu Anadolu’ya geçmiştir. Sultan Alaattin Keykubat ülkenin Akdeniz kıyılarını güvenlik altına almak için Türkmenlerin Kızıl Oğuzlar Yörükleri’dir; Avşar boyundan olan Karamanoğulları 1228 tarihinde Ermenek, Karaman Mut, Gülnar, Silifke, Anamur, Mersin, Alanya ve Antalya bölgesine yerleştirildi.

Boyun ilk bilinen temsilcisi Nure Sofi adındaki Türkmen dervişinin oğlu olan Kerimüddin Karaman Bey önderliğinde 1256 yılında bağımsızlıklarını ilan ederek Karamanoğlu Beyliği'nin kurulması sağlandı Kerimüddin Karaman Bey ölümünden sonra Şemsüddin Mehmet Bey (1263-1280) zamanında beylik dahada güçlenmiştir ve 1256 yılında Ereğli 1258 yılından 1261 yılına kadar Ermenek Karaman Beyliğine başkentlik yapmıştır. Beyliğin başına Mehmet Beyin ölümünden sonra kardeşi Güner Bey geçmiştir. 1280-1300 Daha sonra sırasıyle; Mecdüddin Mahmut Bey 1300-1311 Yahşi Bey 1311-1333 ,Mirza Halil Bey 1333-1340. Fahrüddin Ahmet Bey 1340-1350 Şemsüddin Bey1350-1352 Burhanüddin Musa(Emir Musa)Bey 1352-1356 Seyfüddin Süleyman Bey 1356 Alaaddin Ali Bey 1357-1398 Nasirüddin Mehmed Bey (1398-1423) Tacüddin İbrahim Bey (1423-1464) tarafından idare edilmiştir beylik merkezi o zamanlar “Larende” denilen Karaman'a nakledilmiştir .Bu tarihte Laranda (Larende) olan şehrin adı Karaman olarak değiştirildi.(1464-1502) yıllarında “fetret devri”yaşayan beylik 1502 yılında resmen ortadan kalkmış ve II.Beyazıt döneminde Osmanlı Devletinin bir eyaleti haline getirilmiştir. Bugün hala Kızıl Oğuz Yörükleri’nin yerleşim birimi olarak yaşatan köyler mevcuttur bunlar Kızıllar(Taşkale) beldesi, Kızılkaya ve Kızılkuyu köyleridir.

Karamanoğulları Beyliği Türkiye’nin bugünkü idare bölünüşüne göre Konya,Karaman,Kayseri,Ankara,Nevşehir,İçel,Kırşehir illerinin tamamı ve Antalya’nın doğu yarısı Ankarada’ki “Ahi Cumhuriyet”de Karamanoğulları nüfus bölgesi ve tabiiyetinde bulunmuştur. Larende önce Konya vilayetine bağlı bir sancak merkezi haline getirilmiş Kanuni Sultan Süleyman Döneminde ilçe merkezi olmuştur Selçuklu devletinin zayıflaması ve ardından çöküşüyle birlikte bağımsızlıklarını ilan eden 20 den fazla Türkmen beyliklerinin en büyüklerinden biri olan Karamanoğulları 1256-1474 yıllarında Anadolu Türk kültür ve sanat tarihinde önemli izler bırakmıştır. Osmanlı Devleti “iskan siyasetini yeni alınmış yerlere ahali sürgün ederek,muhtelif yerlerde vakıflar tesis ederek ve müstakil derbend tesisleri kurup buralara ahali yerleştirmiştir. Rumeli’ye yerleşen Türk grupları üç önemli isim altında toplanmaktadır..Konyarlar,Yörükler ve Tatarlar,Anadolu’dan geldikleri yerin Karaman olduğu görülmektedir.

Karamanoğlu Mehmed Bey 1261-1277 yıllarında beyliği idare etmiştir 12 mayıs 1277 de yayımladığı Fermanla Bugünden sonra hiç kimse sarayda,divanda,meclislerde ve seyranda Türk dilinden başka dil kullanmaya ‘fermanıyla Türk tarihine damga vurmuş bir isim’dir ve her yılı 3 mayısta Türk dil bayramı olarak kutlanılmaktadır.

Karaman yetiştirdiği Türk büyüklerinin bazıları Türk-İslam Mutasavvıfı halk ozanı Yunus EMRE doğum tarihi 1238-1320 “Yaradılmışı hoş gördük,yaratandan ötürü”diyebilecek olgunluktadır. Yunus EMRE’nin ‘Risalettü-Nushiyye’ve Divan’olmak üzere iki eseri vardır. Şeyh EDİBALİ Osman Gazinin kayın babası ve hocası Osmanlı deletının fikir babası 1206 yılında karamanda doğduğu tahmin edilmektedir Şeyh EDİBALİ Osman Beye nasihatlar’da bulunmuştur “Ananı ve atanı say! Bilki bereket,büyüklerle beraberdir”,”Unutma’ki yüksekte yer tutanlar aşağıdakiler kadar emniyette değildir”En büyük zafer nefsini tanımaktır. Düşman insanın kendisidir. Dost ise ,nefsini tanıyanın kendisidir.”,Durmaya,dinlenmeye hakkımız yok. Çünkü,zaman yok,süre az!..”1326 ‘da 1326 ‘120 yaşında Bilecik’te vefat etmiştir. Dursun FAKİH 1302- ölüm tarihi belli değildir. Şeyh EDİBALİ’nin damadı ve Osman Gazinin bacanağıdır. Eskişehir merkeze bağlı Karacaşehir’in fethinden sonra kiliseden camiye çevrilen caminin imamlığına getirilerek ilk cuma hutbesi’ni okudu ve bu hutbe Osmanlıların istiklal alameti olarak okunan ilk hutbe’dir, Şeyh Alaeddin Rumi,karamanda bulunan siyahser sultan cami ve tekkesini yaptırmıştır caminin bitişiğine defnedilir ve üzerine bir turbe yaptırılır.mezar taşı karaman müzesinde saklanmaktadır. Mezar taşında ölümü 1465 olarak yazmaktadır. Karamani Mehmet Paşa Mevlana’nın torunlarındandır 1458 de vezir ,1464 te nişancı,1478 de sadrazam olmuştur. Nuh Paşa 1587 yılında ve sonrasında Diyarbekir deftarlık-larda görev almıştır.1603 yılında vefat etmiştir Nuh Paşa Cami yapıtlarıdır ve Piri Reis 1465 yılında karamanlı Hacı Ali Mehmed”in ve Türk denizcilik ekolunun ustası Amerikayı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı kitapları vardır.Fatih Sultan Mehmed‘in emriyle İstanbul’a göç etirelenlerin arasında olan Kemal Reis ve ailesi daha sonra Gelibolu’ya yerleşti şair Gufrani 1864-1926 karamana bağlı Başkışla köyünde doğmuştur nükte ile hiciv birleştirerek şiirler yazmıştır. Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün Baba soyu karamandan Madedonyay’ya göç ettirilen Kızıl Oğuz Yörükleri/Türkmenleri”inden anne soyu itibarıyla’da Rumeli’nin Türkleştirilmesinde yine etkin rol oynamış bulunan ve göçtükleri Konya/Karaman yöresinden dolayı Rumeli’de “konyarlar” olarak anılan Yörük/Türkmenlerindendir..Manastır Vilayetinin Debre-i Bala sancağına bağlı Kocacık’a yerleşti miladı 1466 yılında padişah fermanı ile Taşkale kızıllar yöresinden Rumeli’ye (Usturga ili. Orha ilçesi Çupa köyü)evladı fatihan olarak kayıtlara geçmiştir. Atatürk’ün en Büyük eseri Türkiye Cumhuriyeti Devletidir. Musa Kazım KARABEKİR (1882-1948)Kurtuluş savaşını başlatan komutanlar arasında yer alarak Doğu cephesinde gösterdiği başarılardan dolayı kırmızı Yeşil şeritli istiklal madalyası ile taltif edildi.

Karaman İç Anadolu Bölgesinin Güneyinde,İçel, Konya ve Antalya illeri arasında,Orta Toroslar’ın kuzey eteklerindedir. Güney ve doğusu dağlık ,kuzeyi ovadır.Yüz ölçümü 9393 kilometrekare denizden yüksekliği 1033 m Yazları sıcak ve kurak,.kışları soğuk ve yağışlı karasal iklim özelliklerini taşımaktadır yaz mevsiminde 35 dereceye yükselen sıcaklık kış mevsiminde -15 dereceye kadar düşmektedir En fazla yağış ilkbahar ve kış mevsiminde almaktadır. Ağaç türleri olarak meşe,çam ladin,kadran ve ardıçtan oluşmaktadır. Karamanda topraklarının %36 ‘sı tarım %26’sı çayır ve mera %30’u orman %6 sı tarıma elverişsiz topraklardır.

Başlıca tarım ürünleri. buğday patates kimyon arpa mercimek nohut mercimek v.b elma üzüm armut kiraz vişne nar gibi meyvelerdir. Karamanda sanayinin yarıdan fazlası tarıma dayalı unlu mamüller’den oluşmaktadır. Türkiye’de bisküvi üretiminin %35 bulgur üretiminin %20 karamanda üretilmektedir. karamanda tarım arazilerinin %72 sulanabilmektedir. ilimiz sertifikalı elma ağacı sayısı bakımından birinci üretim miktarı açısından ikinci durumdadır.

Cumhuriyetin ilanından sonra, Konya'ya bağlı bir ilçe olan Karaman 1989 yılında Türkiye'nin 70.ili olmuştur. Karaman eğitim düzeyi %95 tir.

KARAMANIN İLÇELERİ

Ayrancı, Ermenek,Başyayla,Kazımkarabekir. Sarıveliler.

Karaman’ın 93 tane köyü ve 64 mahallesi bulunmaktadır.

Karaman merkeze’de Hititlerden başlamak üzere Roma Bizans, KARAMANOĞULLARI, Osmanlılardan kalma çok sayıda anıt,yazıt,kilise,manastır, kale, Köprü, Sarınç, Cami,Medrese,Türbe,Kümbet,Çeşmeli kilise ,İmaret Cami, .Han,Hamam, gibi asırlık eserler bulunmaktadır merkeze bağlı Tartan evi, Aktekke cami Çeşmeli kilise Gödet Barajı Gökce Çamlığı İmaret Cami, Taşkale Tahıl Ambarlar,Hürrem Dayı (Karamanoğulların’dan Alaeddin Bey 1370 yılında inşa ettirmiştir Mevlana Celalettin Rumi’nin annesi ve kardeşlerinin konaklaması için yaptırılmıştır cami’de mevlanın yakınlarına annesi ve abisi ve diğer yakınlarına ait 21 adet sandukalı mezar bulunmaktadır) incesu mağarası, Manazan Mağaraları, Karaman Müzesi, Madenşehri örenyeri, Karaman kalesi, Maraspolis Mağarası, Hatuniye Medresesi

Ermenek: Cumhuriyet öncesi kurulmuştur yüzölçümü 1442 km ve rakım 1282 metredir Ermenek tarihi 5000 yıl öncesine dayanmaktadır bölgeye ilk yerleşenler Hitit medeniyetidir. Bu dönemlerde Ermenek ‘in bulunduğu bölge Maras adıyle anılmıştır. Oğuzların Afşar boyuna mensup olan Karamanoğulları I.Alaeddin KEYKUBAT zamanında 1228 de Ermenek taraflarına yerleştirilmiştir. 1475 yılında Osmanlı yönetimine geçmiştir Tol medrese, Zevye Pazarı, ılısu şelalesi, Ermenek baraj gölü,ulu cami, Firan kalesi Tarihi Ermenek evleri, Karamanoğulları Mehmet Bey, ve Mahmut Bey turbeleri bulunmaktadır, Mennan kalesi.

Kazımkarabekir:1989 tarihinde ilçe oldu 423 km yüz ölçümü ve 1050 rakımdadır. Karamanoğulları döneminde surlarla çevrili bir iç kalesi olan küçük bir köy olduğu anlaşılmaktadır.18 yy da kaza olan şehrin adı Gaferyad’tır 19 yy kayıtlarda ise Gafiryad nam-ı diğer mahmutlar olarak değiştirilmiştir.1955 yılında adı kazım karabekir olarak değişmiştir. Kazımkarabekir Büyük Camii, Emenettin Camii Kazımkarabekir Ulu Cami, Gaferiyat Kalesi, İlisra Ulu Cami Başyayla Değle Örenyeri, İmaret Cami

Sarıveliler: Kuruluş 30.08.1991 590 km alanı 1523 rakım sarıveliler ilk olarak Başdere olarak bilinen vadiye yerleşim Türkmen oymaklarıdır.Vakıf kayıtlarında köyün 1300 yıllarında mevcut olduğu anlaşılmaktadır Osmanlı dönemi ve sonrasında Ermenek ilçesine bağlı bir köy olan Sarıveliler 1967 yılında Turcalar ve K.Karapınar köyleri ile birleşerek kasaba olmuştur Hacı Salih cami,Tepe Ören yeri ,Kızıl çukur ,Yeşildirek Mağarası, Köristan Ören yeri

Ayrancı: 1987 yılında kuruldu 2480 km alanı vardır Rakım ise 1141 Ayrancı’nın tarihi M.Ö.2000 Yıllara uzanmaktadır. Hititler,Bizanslar, Karamanoğulları Selçuklular,Osmanlılar hakimiyet kurmuştur en eski yerleşim yeri Divle Sancağı (Üçharman köyüdür.) bugünkü ilçe merkezi 1905 den sonra kırımdan gelen bir grup Türk’ün yerleştirilmesi sonucu oluşmuştur. Ayrancı Akgöl, Divle Obruğu (Üçharman) Divle kalesi,Ayrancı Köprüsü,Ambar Höyük (sidemara)

Başyayla: 1990 ‘da kuruldu 141.km alanı mevcuttur rakım ise 1346 ‘dır. M.Ö 2000 Yıllara dayanan bir tarihi geçmişi vardır. Bölgede Romalılar,Bizanslılar, Selçuklular, Karamanoğulları ve Osmanlılar hüküm sürmüştür taşelide denilen Başyayla ve çevresi 1115 yılında Anadolu Selçuklu hükümdarı Alaeddin Keykubat tarafından feth edildi.1967 yılından 1990 yılına kadar Ermenek’e bağlı bir kasaba idi Hisarönü örenyeri, Kisse Örenyeri, Kutup Çeşmesi,Kutup Türbesi.

Bu kadar tarih ve kültüre sahip olan Karaman Kültür ve Tarih Turizmi Spor Turizmi,İnanç Turizmi,Doğa Turizmi Karaman yeteri kadar tanıtım yapamadığından tarihine sahip çıkmadığından turizm gelirlerinden Maalesef yeteri kadar gelir elde etmemektedir .Türkiye’nin yarısı hala Konya Karaman olarak Konya’nın bir ilçesi olarak biliniyor Bireysel olarak ve de birkaç sivil toplum örgütleri çabalıyorlar ancak destek bulamadıkları için cılız kalıyor.

Bence yapılması gereken Karaman il kültür müdürlüğü harekete geçmeli bir an önce ellerinde bulunan kültür envanterini halkın ziyaret edebileceği bir şekilde turizme açması , gün yüzüne çıkarması geleceğin gelir kaynakları arasında yer alan bacasız sanayi diye adlandırılan turizm için öncelikle karamanın kültürünü ortaya çıkaracak bir marka oluşturmak, sadece gezip görmek için yapılmaması halkın gelir edebilmesi için her yöreye has ürünlerin pazarlanabilmesi için altyapı oluşturulması ayrıca bu tür faaliyetler hem köyden büyük kentlere göçler önlenmiş olur hemde büyük kentlere hayat şartlarını kolaylaştırarak çocukların yarınlara sağlıklı bir nesil yetiştirilmesine yardımcı olur. Karamanda faaliyet gösteren ve diğer illerde faaliyette olan bütün sivil toplum örgütleri ile bu konuda kariyer yapmış hemşehrilerimiz ve profesyonel bir ekip ile çalışılması kamu kurumları ile karamanda birkaç gün sürecek bir çalıştay düzenlenmesi Turizm birçok sektörü geliştirmektedir. Konaklama sektörü,Seyahat Sektörü,Yiyecek İçecek Sektörü,Ulaştırma Sektörü,Hediyelik Eşya Sektörü,Eğlence Sektörü. gelmektedir.