Maneviyat çoğu araştırmacı tarafından insanın iç dünyasını olarak tanımlanmaktadır. Fakat bu terim tek bir dala bağlı olarak değil birçok bilimsel alanında kendine yer bulmuştur. Din, psikoloji sosyoloji gibi bilim dalları maneviyata kendi açılarından tanımlar getirerek araştırmalar sunmuşlardır.
Dini açıdan maneviyat önemli yere sahiptir. Maneviyat yönünden yüksek görülen kişilere hürmet gösterili, düşünceleri önemli görülerek örnek alınabilinir. Maneviyat burada yaşam tarzının önemli parçası haline gelmiştir. Din açısından manevi üstünlük sağlayan zatlar bizlerin yol göstericileri arasına girmişlerdir. Maneviyat kendini mana aleminde geliştirmek, madde ve mana bütünlüğü sağlayarak düşünceleri harmanlamaktır. Burada insan ruh ve bedeni ayrı düşünmek değil ruhun güzel düşünceyle gelişip olgunlaşmasıyla oluşan düşünceler bedeni dünyada da yaşama yansıtılmaya çalışılıp, yaşam tarzı bu yönde devam etmektedir. Dini açıdan baktığımızda manevi güzelliğe sahip kişiler Alla c.c emir ve yasaklarını yerine getirip yaşama ve örnek olma yolunda daha kolay ilerleyip hayatlarını bu gaye üzerinde devam ettirirler.
Psikoloji maneviyatı mutluluk arayışında bir yol olarak tanımlar. Burada insan kendi iç dünyasında arayışlar yaparak neden nasıl sorularına mantıksal çözümler arar. Burada mutluluk belki maddiyatta belki bir uğraş veya hobilerde veya kişinin dini inanışında aranmaktadır. Kişi eğer ruhen mutluysa fiziksel yaşamında bunu uğraşlarıyla bütünleştirebilmektedir. Sosyolojiye baktığımızda burada toplumsal yargılar daha öncelikli yer almaktadır. Maneviyat toplum huzuruna katkı sağlayan ,yazısız kurallar arasına girebilmektedir. Örneğin dini açıdan önemli sayılan günlere saygı gösterilmesi, manevi büyüklere değer verilmesi gibi seçenekler sunulabilmektedir.
İslam dinimize göre, din yaşamımızın doğal bir parçasıdır. Bu sebeple kişiler, yaşamları için gerekli ihtiyaçları din temelinde düzenlerken zorluk çekmemektedir. Dini yaşantımızı düzenleyen kurallar temelinde insanı almaktadır. İnsan ne kadar kendini doğru eğitir ve geliştirirse dinini de o denli güzel yaşayarak kendi nesillerini de o yönde yetiştirecektir. Burada insan maneviyatı çok önemli yer tutmaktadır. İl aleminde huzuru yakalamış, doğru ve yanlışı sorgulayıp gerçek manayı bulmuş kişiler hayat tarzlarında bunları doğal olarak yaşayarak güzel ahlak, sevgi, merhamet, vicdan gibi etik değerler kişilikte yerini bulmuş ve hem kendine hem topluma yaralı ve Allah rızasına ulaşma amacını gerçekleştirmeye doğru adımlar atmış demektir.
Günümüzde gerek teknolojinin getirdiği insanların birbirinden uzaklaşması ve kopması gerekse karşılıklı iletişimin azalması gibi faktörler manevi değerlerin yaşatılmasını olumsuz etkilemeye başlamıştır. İnsanlar sonu gelmeyen bir arayış içine girmişlerdir. Hep daha iyisine ulaşma hırsı, kişisel çıkar mücadeleleri ,yaşamın getirdiği sıkıntılar maneviyat yolculuğundan insanları uzaklaştırmaya başlamıştır maalesef. Bu kargaşa içerisinde artık insan kendisini nelerin mutlu edip etmediğinin farkında bile değildir.Böylece birbirini takip eden olumsuzluklarda hem insanları birbirinden hem manevi atmosferden koparmaya başlamıştır. Bu olumsuzlukları gidermek yine insanların çabasına bağlıdır. Aileler çocuklarına eğitim verirken sadece en iyi okulu bitirme ,sınavlarda başarı kazanma azmi yanında dini eğitimlerini güzel ve yeterli derecede vermeye gayret göstermelidir.
Dinimiz maneviyatı destekleyen en önemli unsurdur(.Allah c.c ) emir ve yasakları o kadar güzel bir dengededir ki hep iyilik ve güzellikler yapılması istenirken ,insana zarar veren şeyler yasaklanmıştır. Bu da manevi olarak kendimizi geliştirirken büyük kolaylık sağlayacaktır. Kötülüklerden uzaklaşan insan iyi ve güzel düşüncelerin ışığında iç dünyasını daha iyi tanıyarak kendini daha güzel yetiştirecektir.
Maneviyat huzur arayışımızın anahtarıdır. Bu kapıyı açtıktan sonra ilerlemek Allah c.c takdiri ve bizlerin gayreti vuku bulur inşallah. Bu yolculukta en önemli rehberlerimiz Peygamber Efendimiz Kur’an-ı Kerim ve manevi büyüklerimizdir. Yolumuzu aydınlatan ışıklar doğrultusunda maneviyatı yaşayıp güçlendirerek korumak daha kolay olacaktır. Maneviyatta ki gelişim dünya hayatımızı da olumlu etkileyerek daha rahat, huzurlu, tevekkülün çatısı altında yaşamamıza imkân sunacaktır. Manevi yolculuğumuza bir kez daha göz gezdirelim. Eğer yolda kalıyorsak eksikleri arayalım ve bir an önce önlemleri alalım. Takdir Allah( c.c.) gayret bizden olsun Allah a emanet olunuz.