Mevlana Kalkınma Ajansı tarafından düzenlenen MEVKA Kalkınma Söyleşileri’nde bu hafta “Mali Destek Programı Etki Değerlendirme Çalışması” konusu ele alındı. Mevlana Kalkınma Ajansı Uzmanı Güvenç Gürbüz katılımcılara MEVKA tarafından yürütülen değerlendirme ile ilgili bilgiler aktardı. Etki değerlendirme çalışması ve etki analizinin birbirinden farklı yöntemler olduğunu belirterek katılımcılara yönelik olarak yaptığı sunum eşliğinde konuyla ilgili bilgiler veren Gürbüz, “Etki değerlendirme sadece müdahale grubunu içerirken, etki analizi yönteminde kontrol ve müdahale grupları bulunur. Etki değerlendirmede göreceli sonuçlar elde edilirken, etki analizinde %95’e varan kesin sonuçlara ulaşılabilir. Bunun yanı sıra etki değerlendirme düşük bütçe ve az insan gücüyle yapılabilirken, etki analizi yüksek bütçe ve çok insan gücüyle yapılabilmektedir. Literatürde genel olarak kabul edilen etki değerlendirme çalışmalarından iyi bir netice alabilmek için etki değerlendirmesi yapılacak konunun, projenin veya olayın bitiş tarihinden itibaren en az iki yıl geçmesi gerekmektedir. Çünkü araştırılan konunun etkileri iki yıldan önce görülebildiği gibi iki yıldan daha fazla bir süre içinde de görülebilir. Etki değerlendirme çalışmasının mali destek, hibe, teşvik vb. alanlarda çalışma yürüten kamu kurumlarında, bunun yanı sıra özellikle geri dönüşün beklenen alanlarda yapılması gerekmektedir. Biz de Mevlana Kalkınma Ajansı olarak verilen mali desteklerin etkilerinin en iyi şekilde görülebilmesi, verilen desteklerin hangi yatırımları sağladığının, ne kadar etkin ve yerinde kullanıldığının araştırılması amacıyla, 2012 yılında KOBİ’lere yönelik olarak uygulanan “Bölgenin Rekabet Gücünün Artırılması Mali Destek Programı” için etki değerlendirme çalışması yürüttük. Üzerinde çalışma yürüttüğümüz destek programı 24 Aralık 2012 tarihinde ilan edilmiş olup, son başvuru süresi 12 Mart 2013 olarak belirlenmiş, projelerin azami uygulama süresi dokuz ay süreceğinden projeler 2013 yılının Aralık ayında sona ermiştir. 2016 yılı Mevlana Kalkınma Ajansı etki değerlendirme anketi iki bölüm ve 36 sorudan oluşmaktadır. Anketin ilk bölümündeki sorular firmaların sektörü, faaliyet yeri, ölçek değişimi, 2012 yılında uygulanan Rekabet Gücü Mali Destek Programının başvuru, uygulama ve bitiş sürecini içeren sorulardan oluşmaktadır. İkinci bölümü ise Firmaların 2009-2015 yılları arasındaki net satışı, aylık ortalama ücretli çalışan sayıları, yapılan ihracat miktarları ve varsa yatırım bilgilerini içermektedir. Ayrıca on beş soruluk bir kısım ise 5’li likert ölçeğiyle oluşturularak firmaların mali destek programından memnuniyet derecelerini belirlemeye ayrılmıştır. Bu çalışma çerçevesinde Mevlana Kalkınma Ajansı’nın 2012 yılı Rekabet Gücünün Artırılması Mali Destek Programının firmalar üzerindeki etkinliği, proje başvuru ve uygulama süreçleri ve genel program memnuniyeti ölçülmeye çalışılmıştır. Yapılan etki değerlendirme yöntemi sonucunda ise, 2012 yılı Mali Destek Programının özellikle üretim ve istihdam açısından gerek firmalarla uygulanan anketlerde, gerek firmalarla yapılan toplantılarda başarılı bir hibe programı olduğu gözlemlenmiştir. Anket analizleri sonucunda programın, yatırım yapmayacak veya yapamayacak firmaları yatırım yapmaya teşvik ettiği ve bunun neticesinde firmaların üretim ve istihdam kapasitesini artırdığı, firmaları katma değerli ürün üretmeye teşvik edip bunu başarıyla sağladığını, firmaların üst ölçeğe geçmesinde önemli rol oynadığını, yeni ürün üretimine katkı sağladığını ve bölgenin proje yazma kapasitesine katkıda bulunduğu” gözlemlenmiştir” ifadelerine yer verdi.