“Toros dağlarının dorukları salt kayalıktır.
Kayaları ak, pembe kırmızı, kahverengi, turuncu, yeşil çakmaktaşıdır.
Her bir çamı, sediri, gürgeni, çınarı göğe ağmıştır.
Pınarlar kaynar her bir koyaktan, kaya dibinden, yamaçtan.
Yarpuz, çam, çiçek kokar suları...”
Türk edebiyatının dev çınarı Yaşar Kemal, Türkiye’nin endemik bitki zengini bölgesi Toroslar’ı böyle tasvir ediyor.Defne, kekik, ekinezya, adaçayı, ıhlamur, meyan kökü, melisa, kapari, kantaron, rezene, biberiye, tavşanmemesi, çuha çiçeği... Bunlar ilk akla gelen bazı şifalı bitkiler. Muhtemelen bu bitkilerin çoğunu biliyorsunuz. Ancak adını ilk kez duyduğumuz ve ne işe yaradığını bilmediğimiz çok fazla bitki var.
İl bazında ise Karaman, Bolu, Kastamonu, Tokat, Amasya, Gümüşhane,Konya, Mersin, Adana, Antalya, Gaziantep, Isparta, Burdur, Afyon ve Denizli önemli bitki toplama alanları olarak dikkat çekiyor.Tıbbi çalışmalar da aromalı ve şifalı bitkileri sağlığın, güzelliğin ve mutluluğun kaynağı olarak gösteriyor. Anadolu insanının asırlardır şifa ve çeşni kaynağı olarak kullandığı bitkiler günümüzde ilaç, kozmetik ve gıda sanayisinde çok önemli hammadde olarak kullanılıyor.
Daha önce Karaman Valililiği adına Taşeli Platosu’nda yaklaşık 50 köyü kapsayan coğrafi bölgede tıbbi ve aromatik bitkilerle ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları yürüten Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yüksel Kan’ın araştırmasına göre, tarımı yapılan tıbbi ve aromatik bitkilerin sayısı 30-40 civarında. Yıllara göre değişmekle birlikte tıbbi ve aromatik bitkiler arasında en fazla ihraç edilen kekiğin büyük bir kısmı Toroslar üzerinden doğal alanlardan toplanıyor. Az bir kısmı ise İzmir, Manisa, Denizli, Antalya ve Isparta gibi illerde yetiştiriliyor.
Keçiboynuzu Antalya ve Mersin sahil kesiminden; kuşburnu Amasya, Tokat, Gümüşhane’den; defneyaprağı ve meyan kökü Hatay, Mersin, Gaziantep ve Kahramanmaraş’tan; kapari, melisa, adaçayı, kantaron, dağçayı gibi bitkiler Karaman, Antalya, Mersin, İzmir, Manisa, Denizli ve Balıkesir’den toplanıyor. Gül, Isparta ve Afyon; kimyon Konya, Eskişehir ve Ankara; rezene, kişniş, anason, çemen ve haşhaş ise Burdur, Denizli, Afyon, Isparta ve Konya gibi yörelerde yetiştiriliyor.
Şifalı bitkilerden neler yapılıyor?
Bitkisel tabletler (Destek ürünleri),Bitkisel macun,Bitkisel çay,Bitkisel karışım çayları,Bitkisel özlü kremler,Bitkisel tohum,Bitkisel aromatik yağlar,Baharatlar,Saç bakım ürünleri...
Şimdi ise yetişen bazı bitkilerin işlevlerini ele alalım;
Defne: Meyvesinin iki tanesi dövülüp yenilirse sancının her türünü keser.Defne meyvelerinden elde edilen yağın antiseptik özelliği vardır. Defne sabunu bu yağdan üretilmektedir.
Defne sabunun çok fazla faydası vardır.
Kekik: Vücudu kuvvetlendirir. İştah açar. Sindirime faydalıdır.Hazmı kolaylaştırır, idrar ve gaz söktürür. Böbreklerdeki ve bağırsaklardaki mikropları öldürür.
Derideki yaralara ve böcek ısırıklarına sürülürse yararlı olur. Bağırsak kurtlarını düşürmeye ve bağırsak iltihaplarının iyileşmesine yardımcı olur. Astım, bronşit, grip, nezle ve öksürük gibi solunum yolu hastalıklarına iyi gelir.
Balgamı giderir. Kekik yağı Romatizma ağrılarını hafifletir ve vücuttaki diğer yağların parçalanmasını sağlar. Kan dolaşımını düzenler ve kan şekerini düşürür. Kalp çarpıntılarını keser. Stres ve uykusuzluğa iyi gelir.
Kapari:Cinsel Gücü Artırıcı,Kabızlık giderici,İdrar söktürücü,Balgam söktürücü,Solucan düşürücü,Ağrı kesici,Romatizma,Felç,İskorbit hastalığı,Kan bozuklukları,Gut hastalığına,Antitümör,Hemoroid,Dalak büyümesi,Kalça rahatsızlıkları,Adet düzenleyici ve sancıları,Diş ağrıları,Karaciğer fonksiyonlarını düzenleyici,Multipl Skleroz MS hastalığı
Çuha Çiçeği: İştah açar. Vücuda rahatlık verir. Sinirleri rahatlatır ve uykusuzluğa iyi gelir. Kramp çözücüdür. Baş ağrılarını dindirici etkisi ile migren şikayetlerini azaltmaya yardımcı olur. İdrar söktürücüdür. Göğsü yumuşatır, balgam söktürür ve öksürüğü keser. Bu etkileri ile özellikle astım ve bronşitte faydalıdır. Terleticidir.