Bayramlar, insanlar arasındaki karşılıklı sevgi ve saygının perçinlendiği, insanların birbirleriyle olan dargınlıklarını unuttukları, barıştıkları, kardeşçe kucaklaştıkları günlerdir. Heyecan ve özlemle beklenen kutsal Ramazan Bayramı geldi.Ramazan ayındaki beslenme alışkanlıklarının bayramda aniden değişmesiyle birlikte fazla yemek yemek ve aşırı tatlı tüketmek sağlık sorunlarına neden olabilmekte ve bayramı acil kapılarında geçirmemize sebep olabilmektedir.
Bayramın en güzel yanı birçok kişinin ailesini ziyarete etmesi ve bayram sofralarının özenle hazırlanıp en güzel yiyecekleri tüketmesidir. Geleneksel olarak ikram etme ve ikram edileni reddetmemeye meyilli bir toplum olduğumuzdan bayram ziyaretleri süresince insanlar gün boyu birçok yerde yoğun miktarda tatlı tüketiyor. Kontrolden çıkan bu beslenme biçimi kan şekerlerinin hızla yükselmesine neden olmaktadır. Ayrıca fazla miktarda çikolata ve tatlı tüketimimide yanması, gaz, hazımsızlık, mide bulantısı gibi mide ve barsak sistemi rahatsızlıkları veya tansiyon yükselmesi gibi birçok sağlık problemine sebep olabilmektedir. İkram edilen her şeyi bitirmek yerine tadına bakmak çok daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Tatlı tüketiminden mümkün olduğu kadar sakınmak gereklidir. Eğer tatlı tüketilmek isteniyorsa yine miktarlarına dikkat edilerek sütlü tatlılar ara öğün olarak tercih edilebilir. Bayramda sağlık açısından ikramları nazikçe geri çevirmek, yapılacak en doğru harekettir.
1 aylık oruç dönemi ve uzun süreli açlıktan sonra insanlarda psikolojik olarak daha çok ve sık yemek, kalorisi yüksek şekerli gıdaları tüketmek gibi bir dürtü oluşuyor. Şerbetli tatlılardan vazgeçemiyorsanız, bayram süresince mümkün olduğu kadar arzuladığınız miktarın yarısını yerseniz ve izleyen öğünde de sebze ağırlıklı beslenirseniz, daha az kalori almış olursunuz. İleride bu fazlalığı eritmek de daha kolay olacaktır.
Ramazandaki uzun süreli açlık nedeniyle, metabolizma hızının yavaşlamasına bağlı olarak, daha hızlı kilo alınmaktadır. Bayram sofrasında tüm yemek çeşitlerinden bilinçsizce atıştırmak yerine, tabağa alıp onları bitirmeye çalışmak, ne miktar yendiğinizi görmeye yarar. Kullandığınız tabakların boyutunu normalden küçük tabaklar seçtiğiniz zaman yani porsiyonlarınızı küçülttüğünüz zaman ise midenin yanında gözün doymasını da sağlamış olursunuz.
Kalp, diyabet, yüksek tansiyon hastaları ve diğer kronik hastalığı olan kişiler de beslenme programlarına dikkat etmeli ve bayramı 'kaçamak' olarak değerlendirmemelidir.
Bayramda Fayda Sağlayacak Öneriler:
1. Ramazan süresince kişilerde sıvı alımı düşmektedir. Bu yüzden mutlaka bayram süresince ve sonrasında günlük 2- 2.5 litre su içilmeli ve ayran, komposto gibi sıvı içeriği yüksek gıdalar ile sıvı gereksinimi tamamlanmalıdır.
2. Çarpıntı, sinirlilik hali, tansiyon bozukluklarına yol açtığı için kalp hastaları tarafından çay ve kahvenin ölçülü tutulup aşırı miktarda tüketiminden kaçınılması gerekiyor.
3. Bayram ile birlikte yeniden tüketilmeye başlanılan alkol miktarında dikkatli olmak, karaciğer sağlığı için önemlidir.
4. Ziyaretlere yürüyerek gidebilir, asansör yerine merdiven kullanabilirsiniz.
5. Ramazanda oluşan uzun süreli açlık ile iftarlarda görülen hızlı yeme yerini, sağlıklı bir beslenmede önemli olan az az ve yavaş yeme alışkanlığı ile değiştirilmeli.
6. Ramazan boyunca önerilen sahur yemekleri ramazan sonrası gece yemek seklinde sürdürülmemeli, gece öğününde meyve, yoğurt gibi besinlerin tüketimi tercih edilmelidir.
7. Her gün düzenli yapılan fiziksel aktivite, fiziksel ve zihinsel sağlığı olumlu yönde etkilemekte, oruç tutma nedeniyle azalan metabolizma hızının artmasına imkan sağlamaktadır.
İYİ BAYRAMLAR…
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Serap İNCEDAL