Eskişehir’deki dükkanında ikinci el kıyafet satışı yapan ve bunu ’İleri Dönüşüm’ olarak isimlendiren Servet Erkan, eski kıyafetlerin her zaman birileri için yeni olabileceğini gösterdiklerini anlatarak, "Sizin sıkıldığınız bir başkasını heyecanlandırabilir, hiçbir şeyin çöp olmadığını düşünüyoruz" dedi.Eskişehir’de hem ikinci el, hem de retro kıyafet satışı yapan bir esnaf, eskiyen kıyafetleri değerlendirerek tekrar insanların kullanımına sunuyor. Hiç bir şeyin çöp olmadığı düşüncesiyle hareket eden Servet Erkan kullanılmayan güncel kıyafetleri ileri dönüşüm adı altında ücretsiz şekilde ihtiyaç sahiplerinin almasını sağlarken, kimi retro kıyafetlerin de satışını yaparak geçmişte kalan anıların kimilerin için tekrardan canlanmasını sağlıyor. Dükkan sahibi Servet Erkan bu yolculuğa çıkışını, "Bizim bir sanat atölyemiz var. Biz sanat atölyemizin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ikinci el ve retro kostüm işine başladık. Bunu yaparken de Türkiye’de ilk olan alım yaptık. Bu biraz sembolik olarak 1 ile 5 TL arasında. Bize daha çok bağış geliyor kıyafetler. Biz bunların bakımını onarımını yapıyoruz. Kullanılabilecek duruma getiriyoruz. Kombinasyon içiyse burada değilse çok güncelse dışarıda ileri dönüşüm kutumuz var. Orada ihtiyacı olanlara bedava veriyoruz" diye anlattı."İkinci elin çöp olmadığını gösteriyoruz"Türkiye’de sadece güzel ve pahalı kıyafetlere ilgi olduğunu söyleyen Erkan, ikinci elin çöp olmadığını, bir başkasının eskisinin bir başkasına yeni olabileceği gösterdiklerini anlattı. Daha çok müşterilerinin Avrupa’daki Eskişehirlilerden gezmeye gelenler, haricinde de öğrenciler olduğunu anlatan Servet Erkan, "İkinci el dönüşümünün enerjisini aktarılmasını anlayabilmiş kişiler. Müşteri kitlemiz daha çok bu yönde" ifadelerini kullandı.Retro kıyafetlerin insanları geçmişe götürdüğünü anlatırken bir yandan da ikinci eşya satan kişilerle de karıştırıldığını söyleyen Erkan, "İlk gördüğü zaman birinin çocukken annesinde gördüğü bir ceketi olabiliyor ya da küçükken babasının giydiği bir hırka veya bir atkı onu burada etkileyebiliyor. Tekrar burada yaşıyor belki devaju oluyor. Çok iyi tepkiler alıyoruz. İlgi gün geçtikçe artıyor. Tabi ki ikinci el Retro giyimi ikinci el beyaz eşya satan kişilerle karıştırmıyor değiller. Fiyatlarımız zaten çok ucuz. Retro giyimler yeni sıfır ürünün üstünde fiyatta satılır. Çünkü onun döneminde çıkmış. Günümüzde ceket 100 TL ise 90 döneminde çıkmış ceketler 200 TL olması gayet normal. Retro daha pahalı olur genelde. Bizde böyle değil. Ama biz ikinci elçiyiz. Fiyatlarımızı genelde o çizgide tutmaya çalışıyoruz. Temel amacımız kıyafetlerin elden çıkması ve başkasının giymesi. Üretimin artık durması. Bu dönüşümün artık bize yeteceğine inanıyoruz" dedi."El yapımı el örgüleri daha çok satılıyor ve daha çok tercih ediliyor"Temel amacının modanın alışverişini yapmak olmayıp o dönemle para kazanmak olmadığını söyleyen Erkan, "Bizim amacımız ileri dönüşüm" diye belirtti. Sözlerinin devamında ise Erkan, "El örgüsü hırkalar kazaklar el örgüsü çoraplar daha çok ilgi görüyor. Fabrikasyon bir retrodan ise el yapımı çok çok eski bir retro daha tercih ediliyor. Örnek veriyorum 80’lerden çok yırtık bir ceket 90’lardan bir takımı karşılaştırınca 80’lerdeki ceket tercih ediliyor. Tabi insanlar çok alışkın değil ikinci elcilere, o yüzden tabi ki sefil muamelesi gördüğümüz oluyor. Yazık ikinci el elbise satıyorlar gibi tepkiler de alıyoruz. Sanki biz sıfır elbise satamayacakmışız gibi. Temel amaç bunun bir sınırı olmadığını göstermek. Her zaman daha iyisi daha yenisi çıkıyor. İnsanların çok çok severek aldığı kıyafetlerden bir ay sonra sıkılabiliyor. Çok yüksek paralar verip marka firmalardan alınan kıyafetler 300 TL’ye satılan kıyafet bizde 25 TL’ye satılabiliyor. O yüzden güncel kıyafetleri de daha ucuza verdiğimiz oluyor. İnsanlarda mutlu oluyor, seviniyor. Şimdiye kadar şikayet eden çok az kişi oldu. Şikayet edenlerde ikinci el giymeyip bu duruma anlam veremeyenler oluyor. Kendilerini garip hissediyorlar galiba. İkinci el satılır mıymış ve sizde bununla ilgili dükkan açmışsınız. O yüzden insanlar biraz şaşkın. El yapımı el örgüleri daha çok satılıyor ve daha çok tercih ediliyor" diye konuştu."Hiçbir şeyin çöp olmadığını düşünüyoruz"Kendilerine gelen kıyafetleri nasıl değerlendirdiklerini ve ikinci el ve retronun teşvik edilmesi gerektiğini söyleyen Servet Erkan, şunları anlattı;"Bize gelen ürünleri biz ilk önce kumaş yapısına göre kullanılabilirlik ve kullanılamazlık diye ayırıyoruz parçaları. Hiç kullanılamayacak ürünleri aynı kumaştan olanları bir kenara ayırıyoruz. Sonra onlardan masa örtüsü perde benzeri ürünlere dönüştürmeyi düşünüyoruz. Daha 5 aydır açığız, 5 aydır başladık bu işe. Bize gelen ürünlerden retro 80’lerin bir ceketini ileri dönüşümde kimsenin alacağını düşünmüyorum. Alan da yok zaten. Çöpe atılanların çoğu böyle çok eski diye çöpe atılıyor. Biz de eskiciyiz, eskiyi alıyoruz. Onun için biz de bunun tam tersini yapıyoruz. Bize gelen çoğu yeni kıyafetleri ileri dönüşüm kutusuna bırakıyoruz. Giyilemeyecek hiçbir ürün bırakmıyoruz. Bunu gören mahalleli de artık buna özen göstermeye çalışıyor. Artık onlar da bir şeyler getirip bırakıyorlar birileri alsın diye. Alanda var bazıları satış için alıyor, bazıları giyiniyor. İleri dönüşüm kutumuzda aktif yani. Dükkana haftada 1 kez alım yapıyorsak haftada en az 3 kez hava durumuna göre ileri dönüşüm kutusuna ürün bırakıyoruz. Bunlar dışında mahallelinin de bıraktıkları var. Yani hiçbir şeyin çöp olmadığını düşünüyoruz. Sizin sıkıldığınız sizin giymek istemediğiniz, kullanmak istemediğiniz, oturmak istemediğiniz bir şey başka birini heyecanlandırabilir. Kıyafeti alırsın ve çöpe atarsın ya da bir başkasına verirsin. Bunun bir ara kurumu olmayı düşünüyoruz. Yani alıp çöpe atmak onu kullanılamaz bir hale getirmek yerine insanlar gelir ürünlerini bizimle paylaşmak isterse hem takas yapıyoruz hem sembolik bir alışımız var. Hem de bağış kabul ediyoruz. Eğer isterlerse ileri dönüşüm kutumuz sayesinde onlar da istediği kişiyle kıyafetlerini paylaşabilirler. Kıyafet eğer hiç giyilmemişse kıyafet o kadar temizdir algısına katılmıyorum. Makineye atıp yıkandıktan sonra hepsi ilk günkü gibi olabiliyor. O yüzden ikinci el öneriyorum. Bence ikinci el ve retro teşvik edilmeli bu tür dükkanlar çoğalmalı."