Kilis İl Halk Sağlığı Müdürü Dr. Emin Arslan, Türkiye’de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığını söyledi.İl Halk Sağlığı Müdürü Dr. Emin Arslan, güney batıdan esen bir rüzgar olan “lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlendiğini ifade ederek, “Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı, zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Hava gazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla, kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir“ dedi.Gaz zehirlenmeleri konusunda uyulması gereken kurallar ve alınacak önlemler hakkında bilgi veren İl Halk Sağlığı Müdürü Dr. Emin Arslan, sözlerini şöyle sürdürdü:“Soba ve bacalarla ilgili uyulması gereken kurallara dikkat edilmeli, aşırı doldurulan sobanın, duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli, sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,iyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli, soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı, sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı, bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli, dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı, alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmeli, gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı, şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan (bina aydınlığına v.b. bağlı) şofben asla çalıştırılmamalı, şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekana takılmalı, şofbenin montajı yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalı, yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir. Karbonmonoksit ile meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbı müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir. Hastanın bilinci açık ise temiz havaya çıkarılıp ardından sağlık kuruluşuna başvurulmalı bilinci kapalı ise oda havalandırılıp 112 Acil Servis Ambulansı ile hastaneye sevki sağlanmalıdır. Doğalgaz şebekesi ile ilgili ortaya çıkabilecek sorunlarda 187 no’lu telefondan doğal gaz arıza servisi aranmalı, karbonmonoksit zehirlenmesinin mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle zehirlenme durumunda, Sağlık Bakanlığı’na bağlı, ücretsiz 114 No’lu zehir danışma merkezi aranarak, zehirlenmelerde yapılacak ilk yardım hakkında gerekli bilgiler alınmalıdır.”