11 Şubat 2013 günü, Yunus Emre Camii Mihrabı tamiratı hakkında yaptığımız bir haberde, cami mihrabı tamiratında yapılan fahiş hataları dile getirmiştik.
Yaptığımız bu haber, Karaman halkı nazarında büyük bir infiale neden olarak hak ettiği tepkileri de almıştır.
Cami mihrabının tamiratında yapılan yanlışlar, Karaman bürokrasisi ve siyasetinde de en yüksek üst seviyede tepki bulmuştur. Sayın Vali Murat Koca ve Sayın Milletvekili Mevlüt Akgün tarafından ilgili makamlara uyarılar gönderilmiştir.
Yunus Emre Camii mihrabında yapılan yanlışları içerir bir dosya da VGM Konya Bölge Müdürlüğü’ne de gönderilerek durum paylaşılmıştır.
Fazla bir şey değişmeyecek! Vakıfların da eli kolu bağlı!
Oluşan yeni durum üzerine, VGM Konya Bölge Müdürlüğü’nden, Karaman’a bir heyet gönderilerek 15 Şubat 2013 tarihinde yerinde incelemeler yapılmıştır. İncelemeler esnasında tarafımızın da (Yusuf YILDIRIM) katkıları alınmıştır.
VGM yetkilileri, mevzuat gereği, cami ve mihrap üzerinde daha önce yapılmış projenin dışına çıkamayacaklarını belirtmişlerdir.
Proje, 1943 yılındaki yanlış yapılan tamirat üzerine hazırlanmıştır.
Proje ortasında mimar değişmiştir.
Mihrap kitabelerindeki yanlışlar, tekrardan yapılarak ya da rötuşlanarak düzeltilecektir.
VGM Konya Bölge Müdürlüğü yetkililerinin incelemeleri sonucu ortaya çıkan sonuçlar cami mihrabının hak ettiği restorasyonu karşılamaktan uzaktır.
Ancak, VGM’de projelerden sorumlu üst kurul, yeni bir projeye onay verirse mihrap üzerinde orjinaline uygun bir restorasyon gerçekleşebilir.
Mihrap Nasıl Yapılmalı?
Karaman kamuoyunu ve ilgili kurumları aydınlatmak amacı ile özet bir brifing dosyası oluşturduk.
Mihrap ile ilgili yapılması gerekenler kanaatimizce şunlardır:
a-Cami ve mihrap üzerindeki asıl bozulma1943’teki tamiratta olmuştur. Restorasyon projesinin 1943 yılındaki yanlış tamirat üzerinden hazırlanması yanlışı çoğaltmaktan başka işe yaramamaktadır.
b-VGM tekrar proje hazırlamalıdır. Tekrar proje hazırlanması için VGM projelerden sorumlu kurul, onay vermesi gerekmektedir.
c-Tekrar hazırlanacak projenin yetkin uzmanlar tarafından özgün bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Projede görevli mimar ve sanat tarihçilerin, tarihi cami ve unsurlar üzerine uzmanlaşmış olması gerekmektedir.
Bu yüzden Yunus Emre Camii mihrabının, Karaman ve Konya’da çağdaşı olan 13. - 14. yy örneklerinin “mihrap konusunda yetkin sanat tarihçileri” ile incelenerek tekrar tasarlanması gerekmektedir.
d-Bu tasarlama, mihrabını orijinal kısımları ile örtüşecek şekilde olmalıdır.
e-Mihrap üzerindeki kitabeler, Hattat Raşit’in hattının bir resim üzerinden kalıbı çıkarılarak hazırlanmıştır. Yani kitabeler elle yazılmamıştır. Kitabelerin “uzman ve icazetli” bir hattata tekrar yazdırılması gerekmektedir.
f-Mihrap nişindeki perde süslemesinin kaldırılarak yüzeye doğal ve sade bir görüntü verilmesi gerekmektedir.
h-Aynı şekilde mihrabın ait olduğu duvar üzerindeki bitkisel süslemenin de kaldırılarak mihrap nişindeki gibi duvara doğal ve sade bir görüntü verilmesi gerekmektedir.
Not: Israrla tamirat diyoruz, çünkü restorasyon aslını bozmadan onarmak anlamındadır. Bu anlamda da Yunus Emre Camii’inde, özellikle mihrapta aslına uygun bir düzeltme gerçekleşmemiştir.
Yunus Emre Camii Tamiratı’nda çalışan Nakkaş Döndü Hanım ile Nakkaş Fatih Bey, çıkan haberlerin kendilerini etkilediğini ve çok üzüldüklerini söylediler. Biz de kendilerinin Karaman’da çok başarılı çalışmalar yaptıklarını bildiğimizi söyledik. Yunus Emre Camii mihrabı üzerine yapılan haberin, özelde kendilerini genelde çalışan kişileri hiçbir şekilde hedef almadığını tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkma endişesi ile sadece yanlışları ve işleyişi vurgulama amacında olduğumuzu belirttik.