Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TUBİTAK), Dicle Üniversitesi’nin (DÜ), tarımsal atık sularının geri kazandırılması amacıyla sunduğu projeyi onayladı. Proje çerçevesinde, tarımsal sulamadan dönen drenaj suları arıtılarak, pamuk sulanmasında tekrar kullanılacak.DÜ Mühendislik Fakültesi öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. Necati Kayaalp, Prof. Dr. Hamdi Temel, Dr. Neşe Üzen, Dr. Serdar Karataş ve Ali Em’in hazırlayarak, TUBİTAK’a sunduğu “Tarımsal Drenaj Sularının Geri Kazanımı Projesi” onaylandı. Konuya ilişkin DÜ Basın Bürosu’ndan yapılan açıklamada, proje çerçevesinde, doğal drenajın yetersiz olduğu tarım alanlarında, kullanılmayan sulama suyunun drenaj kanalları ile araziden uzaklaştırılması sonucu oluşan atık sularla tarımsal drenaj sularının çalıştırılacağı kaydedildi. Sulanan tarım alanlarından dönen suların, yüzey ve ye altı su kütlelerini kirleten yayılı kaynakların başında geldiğine dikkat çekilen açıklamada, "Sulamadan kaynaklanan bu kirliliğin derecesi, sulanan alan ve alt tabakalarının hidrojeolojik özelliklerine, kullanılan tarım üretim teknolojilerine ve su temini ve drenajda kullanılan iletim sistemine bağlı olarak değişir. Evsel ve endüstriyel atık suların yeniden kullanımı ile ilgili çok sayıda çalışma yapılmasına rağmen tarımsal drenaj sularının arıtılarak yeniden kullanımı konusuna pek önem verilmemiştir. Dünyanın çeşitli yerlerinde drenaj suları arıtılmadan tekrar kullanılmakta, fakat bu da toprağın tuzlanması, geçirimliliğinin azalması, yeraltı su seviyesinin yükselmesi vb. problemlere neden olabilmektedir" denildi."GERİ DÖNÜŞÜM SAĞLANACAK"Projede, tarımsal sulamadan dönen drenaj sularının arıtılarak, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan pamuğun sulanmasında tekrar kullanımının sağlanacağına da dikkat çekilen açıklamada, şu ifadelere de yer verildi:"Kullanılan temiz suyun yaklaşık 4’te 3’ü tarımsal sulamada kullanıldığı için, bu suların büyük bir geri kazanım potansiyeli bulunmaktadır. Dünya genelinde bu oran yüzde 70, Türkiye’de ise yüzde 73’tür. Örnek olarak, Harran Ovasında ana drenaj kanalı ile uzaklaştırılan su miktarının, DSİ 15. Bölge Müdürlüğü’nce yapılan ölçümlerde, yılda 190-200 milyon metreküp olduğu belirtilmiştir. Bu miktar 2013 yılı nüfusu 1 milyon 782 bin kişi olan Şanlıurfa’nın yıllık içme suyu ihtiyacından bir hayli fazladır. Ayrıca, ileri arıtma proseslerini kullanarak tarımsal drenaj sularının geri kazanımını sağlanmaktır. Bu nedenle projede ulaşılmak istenen hedef ve beklenen çıktılar, çağrı konusunda belirtilen ‘atık suların yeniden kullanımını yaygınlaştırması, su ve enerji kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir su temini için geri kazanım hibrit teknolojilerinin geliştirilmesini’ sağlayacaktır."