Gazete olarak 25 Nisan 2018 tarihli yaptığımız “Karaman’da 3 Milletvekili Hangi Parti’den Olacak” adlı analizimiz CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti ittifak haberleri ile yeniden hesaplanması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 24 Haziran'da yapılacak seçime girebilecek siyasi partileri açıkladı. Bu Partiler; Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Bağımsız Türkiye Partisi (BTP), Büyük Birlik Partisi (BBP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Demokrat Parti (DP), Halkların Demokratik Partisi (HDP), İYİ Parti, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Saadet Partisi (SP) ve Vatan Partisi olarak açıklandı. Cumhur İttifakında AK Parti, MHP, BBP ile, Millet İttifakında CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile ittifak yapmıştır. MİLLETVEKİLİ BELİRLEMEDE D’HONDT YÖNTEMİ Karaman’da milletvekili artışının geçmiş seçim sonuçları kapsamında Türkiye seçimlerinde uygulanan D’Hondt Yöntemi ile Karaman’da ilave bir milletvekilliği hangi ittifaka gidebileceği muhabirlerimizce analiz edilmiştir. D’Hondt yöntemini burada Karaman’a göre bir açıklama analizi yapalım. Karaman’da 150 bin seçmen olduğu varsayımı ile “A” İttifakı 96 bin oy, “B” İttifakı 50 bin, “diğer” partiler de 4 bin oy aldığı varsayımı ile D’Hondt kuralına göre ilk milletvekili “A” İttifakının, ikinci milletvekili ise 96 bin bölü iki eşittir 48 bin. 48 bin, 50 binden küçük olduğu için ikinci milletvekilliğini de “B” ittifakı kazanmış olacaktır. 96 bin ikiye bölündüğünde 48 bin olmakta ve bu rakam 50 bin bölü 2 olan 25 binden büyük olduğu için bu vekil “A” ittifakının milletvekili olacaktır. Bu kapsamda örneğimize göre 2 vekil “A” ittifakının ve 1 vekil “B” ittifakından çıkacaktır. Tabi bu kural aynen uygulanarak vekilin ittifaktaki hangi partinin olacağı da 24 haziran seçimlerinde belirlenecektir. İttifaklardaki partilere düşen vekil sayıları da aşağıda analiz edilmiştir. Şimdi bu D’hont kuralına göre 2017 Anayasa Referandumu seçimleri kapsamında 3 Milletvekilin hangi partiden olacağını analiz edelim. KARAMAN NİSAN 2017 YEREL SEÇİMLERİNE GÖRE 3 VEKİLİN İTTİFAKLARA GÖRE DAĞILIM SENARYOSU 16 Nisan 2017 tarihindeki referandumunda, Karaman’da toplam 147.675 oy geçerli olarak kullanılmıştır. Evet cephesi (AK Parti,MHP,BBP) toplam 94.289 evet oyu ve hayırlar cephesinde ise 53.386 oy almıştır. Bu sonuçlara göre evet cephesini Cumhur ittifakı olarak Hayır cephesini de millet ittifak olarak seçime gireceklerdir; D’hont kuralına göre 2 milletvekili Cumhur İttifakına, 1 milletvekili de Millet İttifakından çıkacaktır. 24 HAZİRAN 2018 SEÇİMLERİNE YÖNELİK BELİRLİ VARSAYIMLAR ALTINDA SENARYOLARA GÖRE KARAMAN 3 VEKİLİN İTTİFAKLARA VE PARTİLERE GÖRE DAĞILIM ANALİZİ Analiz Başlangıç Varsayımları: *Karaman’da toplam 150 bin geçerli oy olacağı öngörülmektedir. (16 Nisan 2017 Referandumda 147.675 kişi olmuş ve Karaman genelinde 2016 yılında nüfus sadece 62 kişi artmıştır) Cumhur ve Millet İttifakı dışındaki partilerin (HDP, BTP, DSP, İP…) toplamda Karaman genelinde 3 bin oy alacağı varsayalım. Senaryo-1 toplam 3 Vekilin de AK Parti Adına (Cumhur İttifakında) seçilmesi için AK Parti’nin alacağı minimum oy sayısı ya da Millet İttifakının 1 vekillik için gerekli minimum oy sayısı Parti ve İttifak Oy Sayısı Milletvekilinin İttifakı Milletvekili Partisi AKP 82.688 3 Vekil MHP 27.563 BBP Cumhur İttifak Toplamı 110.251 3 Vekil CHP İyi Parti Saadet Partisi Demokrat Parti Millet İttifakı Toplamı 36.749 Diğer Parti Toplamı 3.000 Genel Toplam 150.000 Bu varsayımlar altında 3 vekilinde AK Parti’den çıkması için Cumhur İttifakının minimum 110.251 oy alması ve bu oylarında 82.688 tanesi AK Parti tercihli olması gerekmektedir. Bu 3 vekilin bir tanesinin MHP’nin alması için minimum 27.564 oyun MHP tercihli olması gerekmektedir. En az bir vekilin Millet İttifakının olabilmesi için Muhalefet ittifakının 36.750 oy alması gerekmektedir. Bu oylardan ittifak partilerinden hangisinin oyu birinci sıradaysa vekil o partinin olacaktır. Örneğin 36.750 oyun 13 bini Cumhuriyet Halk Partisi tercihli 12.500 İyi Parti tercihli, 11 bini Saadet Partisi tercihli ve 750’si Demokrat Parti tercihli olsun, bu durumda bu varsayımlar altında 3. sıradaki Karaman milletvekili Cumhuriyet Halk Partili olacaktır. Cumhuriyet Halk Partisi yerine ittifakta hangi parti sandıktan birinci çıkarsa 3. sıradaki milletvekilinin sahibi olacaktır. Son referandumda hayır cephesinin oyunun 50 binin üzerinde olması bu olasılığı güçlü kılmaktadır. Sonuçlar çok ilginç değil mi? Cumhuriyet Halk Partisine vekillik için 13 bin oy yeterken Milliyetçi Halk Partisi için ise 27.564 oy gerekli olacaktır. Senaryo-2 Karaman’da Millet İttifakının 2 Milletvekili çıkarabilmesi için Minimum oy sayısı ya da Cumhur ittifakının iki vekil çıkarabilmesi için Minimum oy oranı Parti ve İttifak Oy Sayısı Milletvekilinin İttifakı Milletvekili Partisi AKP 70.000 1 Vekil MHP 3.000 BBP 499 Cumhur İttifak Toplamı 73.499 1 Vekil CHP 27.000 1 Vekil İyi Parti 26.000 1 Vekil Saadet Partisi 20.000 Demokrat Parti 501 Muhalefet İttifakı Toplamı 73.501 2 Vekil Diğer Parti Toplamı 3.000 Genel Toplam 150.000 Millet ittifakının 2 milletvekili çıkartabilmesi, minimum 73.501 oy alması gerekmektedir. Vekillerin parti dağılımında ise en yüksek oy alan ilk iki sıradaki parti milletvekilliğine sahip olacaktır. Burada tatbiki ilk sıradaki parti 40 bin oy alıp, ikinci sıradaki 19 bin oy alırsa iki vekilde millet ittifakındaki birinci sırada en çok oy alan partinin olacaktır. Tam tersi olarakta Cumhur ittifakının 2 vekil çıkarması için minimum 73.501 oy olması gerekmektedir. Bu kapsamda 501 oyun BBP’nin olması ve MHP’nin 24.334 oy alması durumunda bir vekil MHP, bir vekil de AK Parti’nin (AK Parti’nin oyu 48.666 olacaktır) olacaktır. Hesaplamalar varsayımlara göre bu şekilde ortaya çıkmaktadır. Bu hesaplamalar Demirel’in dediği gibi siyasette 24 saat çok uzun zaman Burada milletvekilliklerin belirlenmesin de en önemli unsurlardan ikisi Cumhur İttifakı ve Millet İttifakın da ki partilerin aday adaylarının profilleri ve sıralamaları olacaktır. AK Partide 36 aday adayı başvuruda bulundu. Özellikle adayların belirlenmesinde halk tabanında karşılık bulması çok önemli olacağını ön görmekteyiz. Ayrıca belirlenecek adayların sıralaması da çok önemli olacaktır. Özellikle D’hont Yönteminde Karaman’ da ki tahmini analizlerimizde ilk iki adayın profili ve 3. sıradaki adayın da ilk iki de ki adayı sürükleyici, destekleyici bir isim olması, 110 bin oyu geçmekte önemli bir faktör olacaktır. Millet İttifakında ki Partilerden Karaman’da şimdiye kadar Cumhuriyet Halk Partisi’nde 4, İYİ Parti’de 3, Saadet Partisinde 10 aday adayı resmi olarak başvuru da bulunmuştur. Bu partilerde ki adayların profili ve sıralaması da Cumhur İttifakında ki partilerinin alacağı oyu direk etkileyecektir. En önemli belirleyicilerden birisi de ilk defa seçime girecek olan İYİ Partinin oy oranı ve diğer partilerin ne kadar oyunu azaltacağı önem kazanmaktadır. 25 Nisan 2018 tarihinde sitemizde yayınladığımız analizimizden sadece 2 hafta geçmesine rağmen bütün hesaplamalar değişmiştir. Önümüzde ki günlerde adayların belirlenmesi ve sıralamaları da hesapları çok değişecektir.