Ateş, yaptığı açıklamada; Gebelikte iyot eksikliği durumu, hem anne adayı hem de anne karnındaki bebek adına önemli sorunlara yol açabilir. Çünkü sadece gebelik sürecinde değil, normal bir dönemde bile iyotun vücutta en önemli görevi tiroid hormonlarının düzenli olarak üretilmesidir. Bu konuda en önemli elementtir. Eğer iyot alımı yetersiz düzeyde kalırsa, tiroid hormonları bozulur ve bunun sonucunda guatr hastalığı ortaya çıkar. Normal dönemde bu durum zaten zorken, bir de gebelikte yaşanması çok daha zordur. Çünkü gebelik sürecinde tiroid hormonları seviyesi arttığı için vücudun iyot ihtiyacı da artar. İyot eser bir element olup tiroksin (T4) ve triiodotironin (T3) oluşumu için gereklidir. • İnsan vücudunda 20-30 mg bulunur • %75’ i tiroid bezindedir • Kalanı kan, meme, mide mukozasında Önemli görevleri: • Kemik gelişimi , • Beyin ve sinir sistemi gelişimi, • Bazal metabolizma hızının ayarlanması • Vücut ısısının sürmesi için gerekli hormonların yapımı Gebelikte iyot gereksinimi artar; 1. Maternal ötiroidizmi sağlamak ve fetusa tiroid hormon transferini gerçekleştirebilmek için maternal T4 yapımındaki artma (%50 artış) 2. Özellikle ilerleyen gebelik haftalarında, fetal tiroid bezinde tiroid hormon yapımı için anneden geçecek yeterli iyota ihtiyaç olması (ortalama günlük 50-75µg, kord kanındaki T4’ün %40’ı maternal orijinli) 3. Gebelikte artan renal glomerüler filtrasyon sebebiyle üriner iyot atılımının artması Gebelikte artan hCG’nin stimulasyonu ile tiroid boyutlarında anlamlı artışlar olur. Gebelikte; - Serbest tiroid hormon düzeylerinde AZALMA - TSH düzeylerinde ARTMA - Tiroid volümündeki ARTMA dikkat çeker. İyot düzeyi yeterli olan gebelerde normal fizyolojik adaptasyon bu şekildedir. Vücut iyot depolarında iyodun çok azalması neticesinde kandan İyot yakalamak için Tiroid uyarıcı hormon ( TSH ) artmakta, tiroid bezinde büyüme olmakta ve gebede guatr oluşumu ve hipotirodi ile sonuçlanmaktadır. İyotun aşırı olan eksikliği de fazlalığı da tiroid bezi patolojilerine yol açar. Ciddi İyot Yetersizliği & 2. ve 3. Trimesterde Maternal Hipotiroidiye yol açar. Anne karnında iyot eksikliği beyin gelişimine zarar verir İyot replasmanının, Endemik kretenizmi belirgin olarak azalttığı gösterilmiş Anne karnında iyot replasmanı alan çocukların IQ skorlarında 10-15 puanlık artış gösterilmiş Gebelikte hafif ve orta derecede iyot eksikliğinin gebelik seyri ve yenidoğan üzerine etkisi: Subklinik hipotiroidizm (^TSH, normal FT4) Obstetrik sonuçlar açısından meta-analiz; • istenmeyen düşük • gebelik kaybı • preterm doğum • pre-eklampsi ve gestasyonal hipertansiyon • plasental abruption • gestasyonal diyabet • fetal makrozomi • düşük doğum ağarlığı (LBW) • haftasına göre küçük doğum ağırlığı(SGA) İYOT EKSİKLİĞİNE BAĞLI SORUNLAR Fetus: Düşükler, ölü doğumlar, Doğuştan anomaliler Perinatal ölümlerde ve bebek ölüm hızında artış Nörojenik kretinizm-Mental gerilik, sağırlık, şaşılık, spastisite Miksödematoz kretinizm (Cücelik, mental bozukluk) Psikomotor bozukluklar Hipotiroidizm Yenidoğan: Guatr Hipotiroidi Beyin ve sinir sistemi gelişiminde bozukluk Çocuk ve Gençler: Hipotiroidi Guatr Mental fonksiyonlarda bozukluk Büyüme-gelişme geriliği Yetişkinler: Guatr ve komplikasyonları Hipotiroidizm, İyotla uyarılmış hipertiroidi İYOT İÇERİKLİ BESİNLER Peynir, yoğurt ,inek sütü yumurta kabuklu deniz hayvanları ,iyotlu sofra tuzu ,patates ,hindi eti ,çilek ıspanak , soya fasülyesi,şalgam,pazı,kabak,kuru fasülye ,sarımsak Ülkemizde Gebeler İçin Saptamalar -Öneriler 6-10 gr iyotlu tuz tüketen bir gebe günde 94-152 µg elementer iyot alır. -Gebelik ve laktasyonda, iyotlu tuza ek olarak 100-200 µg/gün iyot desteği, gebenin kendisi, fetus ve yeni doğanın gelişimi için gereklidir. ÇIKARILACAK SONUÇLAR; Ciddi iyot eksikliğinde; gebelik öncesi ve gebelikte iyot replasmanının, • maternal ve fetal tiroid fonksiyonlarını düzelttiği • gebelik ve infant mortalitesini azalttığı, • kretenizm ve nörokognitif gelişimi düzelttiği ile ilgili verilerin kanıt düzeyi yüksektir •Replasmanın gebelik öncesi veya erken gebelik döneminde yapılması önemli… Hafif iyot eksikliğinde; iyot replasmanının gebelik seyri ve infant kaybı üzerine etkisi olduğuna dair henüz yeterli kanıt yok, yenidoğan nörokognitif gelişimi üzerine faydalı olacağı belirsiz. Daha fazla RCT’ya ihtiyaç var. Yeterli iyot düzeyinde; gebelere rutin iyot replasmanı ile ilgili henüz veri yok. İyodun potansiyel zararlı etkileri bilinmiyor, İyot fazlalılığının potansiyel riskleri ( > 500µg/gün) - fetal hipotiroidizm - maternal hipo/hipertiroidizm Laktasyon tamamlanıncaya kadar bebeğin tek iyot kaynağı anne sütüdür. Süt veremeyen annelerde mamalar iyotlu formüllerle desteklenmelidir. Annenin tiroid hastalığı nedeniyle iyot kısıtlaması yapılmışsa , bebek iyot desteği almalıdır. Standart olarak gebelerde sık kullanılan polivitamin-mineral preperatlarınde iyot takviyesi yoktur. gebe ve emzirme döneminde iyot gereksiniminin sadece iyotlu tuz ile karşılanamayacağı görülmektedir. Bu risk grubunda günlük 100-150 mikrogram iyot takviyesi gereklidir.