Golda Makarnanın ev sahipliğinde Konya Bera Otel’de düzenlenen MÜSAD (Makarna Üreticileri ve Sanayicileri Derneği) sektör toplantısında Türkiye’de buğday ve makarna piyasası, bu yılki rekolte kaybı, makarnada kullanılan ekmeklik buğday ve çiftçilerin problemleri ele alındı. Toplantıda özellikle üstünde durulan konu %100 ekmeklik buğdaydan üretilen Türk Gıda Kodeksine uygun olmayan kalitesiz makarna oldu.
Toplantı sonunda açıklamalarda bulunan MÜSAD Başkanı Nihat Uysallı: “Allah’ın lütfu olan zengin bir nimete sahibiz, ama bu doğallığı bozmaya çalışan sanayiciler var. Bizler bedeli ne olursa olsun enzim, renklendirici ve benzeri makarnanın doğallığını bozacak hiçbir katkı maddesi kullanmadan, kanunda emredildiği-zorunlu kıldığı şekilde tebliğe uygun durum buğdayından üretim yapmaya devam edeceğiz” dedi. Uysallı, sözlerinin devamında ise Türkiye’de bu yıl üretilen makarnalık buğday ile devreden stokların üretimi karşılamaya yeterli olacağı ve TMO’nun da yapacağı açıklamalar ile piyasaları regüle ederek yapılan spekülasyon oyunlarını bozacağının altını çizdi.
Ülkemizdeki yasal mevzuat gereği makarnanın %100 durum buğdayından üretilmesinin zorunlu olduğunu vurgulayan Uysallı, “Makarnalık buğday olarak bilinen durum buğdayı yerine ekmeklik buğdaydan makarna üretilmesi kaliteyi düşürmekte, tüketicilerimizi yanıltmakta ve haksız rekabet yaşanmasına neden olmaktadır. MÜSAD üyeleri firmalar olarak hedefimiz; tüketicilerimize kanunlarımıza uygun kaliteli ve sağlıklı ürün sunarken ihracatımızı da kaliteli ve markalı ürünle artırmaktır.” dedi.
“BAŞTA TÜKETİCİLERİMİZİ, ÜRÜNÜMÜZÜ VE GÜVENİLİRLİĞİMİZİ KORUMAK ADINA BU SORUNUN TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ”
Üretimde yapılan bu yanlışın hem tüketicileri yanılttığını hem de sektörün adını karaladığını belirten MÜSAD Başkanı Nihat Uysallı, “Ekmeklik buğday ile üretilen makarnaların ucuza satılması normal karşılanabilecek bir durum, çünkü ekmeklik buğdayın fiyatı makarnalık buğday fiyatına göre çok daha ucuz. Türkiye’de bu konuda (PCR testi) teknik olarak bir kontrol olmadığı için de maliyeti daha düşük olan ekmeklik buğdaydan makarna üretilebiliyor. Bunun yanında bu ürünlerin üretiminde renklendirici, enzim gibi katkı maddeleri kullanılabiliyor. MÜSAD olarak, başta tüketicilerimizi, ürünümüzü ve güvenilirliğimizi korumak adına hem ihracatta hem de iç tüketimde yaşanan bu sorunun takipçisi olacağız. Çünkü bu sorun, kaliteli ve markalı ürünle büyümesi gereken sektörümüzü ve geleceğimizi etkilemektedir.” açıklamasını yaptı.
NEDEN DURUM BUĞDAYI?
Durum buğdayından üretilen makarna, içerdiği karbonhidratların özelliğinden dolayı kompleks karbonhidratlı gıdalar sınıfındadır. Kompleks karbonhidratlar yavaş sindirilir, kan şekerini yavaş yavaş yükseltir. Bundan dolayı durum buğdayından üretilen makarna, glisemik indeksi (Gİ) en düşük gıdalardan birisidir; “mide kazınması” ve çabuk acıkma hissi vermez, uzun süre tok tutar. Durum buğdayından üretilen makarna yapışmaz, hamurlaşmaz ve tek başına sağlıklı bir yemektir. Durum buğdayından üretilen makarnada renklendirici kullanılmaz çünkü durum buğdayında doğal olarak bulunan karotenoid ve pigmentler makarnaya has sarı rengi verdikleri gibi antioksidan olarak da görev yaparlar.
MAKARNA
Makarna dünyada bütün toplumlarda her kesimin erişebileceği, uzun süre tokluk sağlayan, doyurucu ve sağlıklı beslenme şekli için temel bir gıdadır. İçeriğinde sadece durum buğdayından elde edilen irmik ve su olmasından dolayı son derece doğaldır. Toplumda makarnanın şişmanlattığı ile ilgili yanlış olan algının tersine şişmanlatmayan doğal ana tüketim ürünüdür. İrmik ve suyun karıştırılması, şekil verilmesi ve kurutulması suretiyle elde edilen oldukça besleyici ve uluslararası ticarette de rağbet gören gıda maddesidir.
Üretim miktarı ve beslenmedeki önemi bakımından, buğdaydan elde edilen sanayi ürünleri arasında en önemli gıda maddesi olan makarnaya talep, yıllar geçtikçe artmaya devam etmektedir. Bu artışta, makarnanın besleyicilik değerinin yanı sıra uzun süre bozulmadan saklanabilmesi, farklı çeşitlerde ve şekillerde tüketilebilmesi, hızlı ve kolayca hazırlanabilmesi ve ekonomik bir gıda maddesi olmasının son derece etkili olduğunu kabul edebiliriz.
Ülke olarak makarna üretiminde İtalya ve Amerika’nın ardından dünya üçüncüsü, ihracatında İtalya’nın ardından dünya ikincisi olarak önemli bir konumda bulunduğumuz makarna sektörü her geçen yıl büyümektedir. Üretim ve ihracatında dünya sıralamalarının zirvesinde yer alan Türkiye, Dünya makarna tüketimi sıralamasında ise kişi başına yıllık 8 kg ile 8’inci sırada yer almaktadır ve makarna tüketiminin kişi başına yıllık 10 kilograma çıkarılması hedeflenmektedir.
Her yıl makarna ihracat miktarını önemli oranda arttırmayı başaran Türkiye, Mayıs 2020 de 123.036 ton olan makarna ihracatını Mayıs 2021 de %15,33 lük artışla 141.903 tona çıkarmıştır. Yapılan bu ihracata karşılık Mayıs 2020 de 64.993 milyon dolar olan ihracat gelirimiz Mayıs 2021 de %17,4 lük artışla 76.302 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ancak, ihracat miktar ve geliri sürekli olarak artış gösteren Türkiye makarna sektörü birim ihracat fiyatının 700 dolar/ton seviyelerinden 530 dolar/ton hatta günümüzde 450 dolar/ton seviyelerine gerilemesi dikkate değer ve endişe verici bir durumdur. Bu durum Türkiye’de plansız ve hızlı bir şekilde artan üretim kapasitelerinin bir sonucudur. Ayrıca son yıllarda başlatılan %100 ekmeklik buğdaydan makarna üretimi gittikçe daha geniş bir alana yayılarak durum buğdayından yapılan kaliteli Türk makarnası algısının zedelenmesine ve katma değerinin azalmasına da sebep olmaktadır.